احزاب سیاسی و نقش آن در دولت
سال
: 2020.04.04ګروه ها
: حقوق و علوم سیاسیقیمت
: 2000تعداد صفات
: 45کد فایل
: 25مقطع
: لیسانسامروزه احزاب یکی از ضروریات زندگی جوامع بشری در دوره مدرن محسوب میشود بهطوریکه یکی از مؤثر ترین نهاد های تأثیر گذار بر روند های تصمیم گیری و اجرائی کشور و به عنوان حلقه رابط بین مردم و حاکمیت سیاسی عمل می کند. در جوامع و رژیمهای سیاسی کنونی تقریباً هم اندیشی کاملی نسبت به ضرورت تحزب وجود دارد و از احزاب بعنوان چرخ دنده ماشین دموکراسی یاد میشود.
در رژیم جمهوری اسلامی افغانستان شاهد پیدایش احزاب و گروههای سیاسی مختلف با آرمانها و عقاید گوناگون بودیم لیکن با گذشت چهار دهه جنگ ها هنوز احزاب سیاسی به معنای واقعی کلمه نهادینه نشدهاند و هیچکدام از احزاب نتوانسته اند کار ویژه واقعی احزاب از جمله مشارکت سیاسی، جامعه پذیری سیاسی، ارتباطات سیاسی و... را داشته باشند اگر چه به کرات نام احزاب شنیده شده اما اکثریت قریب به اتفاق آنها فقط نام حزب را یدک کشیده اند. علیرغم تجربه ناموفق احزاب سیاسی در افغانستان هنوز هم اعتقاد به ضرورت نهاد های رژیم مند، سازمان یافته، رسمی، قانونی و هدفمند کماکان به قوت خود باقی است.
اگر ساختار بیمارگونه احزاب سیاسی بهبود یابد، آسیبها و موانع بر طرف گردد احزاب سیاسی با گرم نمودن فضای انتخابات از طریق تبلیغات، مناظره، گفتگو و به بحث کشیدن مسائل مهم و مشکلات جدی و ارائه راهکار ها، شهروندان بی تفاوت را تبدیل به شهروندانی مسئول و متحرک نموده باعث مشارکت بیشتر مردم در انتخابات شده و یکی از زمینه های تحقق توسعه سیاسی را فراهم می نمایند.
در نوشتار حاضر سؤال اصلی پژوهشگر عبارت است از اینکه؛ احزاب سیاسی چه نقشی در دولت دارند؟ در پاسخ به این سؤال که فرضیه پژوهش می باشد، پژوهشگر معتقد است، با رفع موانع تشکیل و نهادینه شدن احزاب در زمینه های مشارکت سیاسی فعال و نهادمند فراهم و یکی از بسترهای توسعه سیاسی محقق خواهد شد.
احزاب سياسی تدبيری برای کاناليزه کردن چالش های سياسی در شکل رقابت حزبی است. جامعه از گروه های مختلف گاه با منافع متضاد تشکيل شده است. منافع متضاد زمينه ساز شکل گيری شکاف های اجتماعی است. چالش های سياسی از بطن شکاف های اجتماعی پديد می آيند. جوامع سنتی فاقد نهادها و مکانيسم های ضرور برای مهار و مديريت چالش های اجتماعی است و بهمين خاطر چالش های سياسی به شورش ها، تصفيه حساب ها، توطئه ها و جنگ ها منجر می شد. در حاليکه در جامعه مدرن و دمکراتيک چالش های سياسی مديريت شده و به شکل رقابت احزاب سياسی در می آيد. در دايره المعارف آمريکا اين وجه از کارکرد حزب تاکيد شده است: "اصولا تولد سيستم حزبی در اروپای قرن ١٧، خصوصا بريتانيا، يک نمونه مشخص از فرآيندی است که طی آن بسياری از کشورهای از دوره نزاع های درونی متعدد به دوره های باثبات رقابت های حزبی عاری از خشونت گذر می کنند. براساس اين تئوری کشمکش های نظامی گروه های بانفوذ اکنون به شکل نظام های حزبی و رقابت های انتخاباتی در آمده است. به عبارتی می توان گفت که "گلوله جای خود را به برگ رای داده است."
فهرست مطالب
عناوین صفحات
مقدمه 1
فصل اول
مفاهیم و کلیات
مبحث اول: مفهوم و تعریف حزب سیاسی 4
الف: مفهوم حزب سیاسی 4
ب: تعریف حزب سیاسی 5
مبحث دوم: مفهوم و تعریف رژیم سیاسی 12
الف :مفهوم رژیم سیاسی 12
ب :تعریف رژیم سیاسی 15
فصل دوم
انواع رژیم های سیاسی با توجه به معیار حزب
مقدمه 19
مبحث اول: رژیم های یک ﺣﺰﺑﯽ 20
مبحث دوم: رژیم دو ﺣﺰﺑﯽ 22
مبحث سوم: رژیم های ﭼﻨﺪ ﺣﺰﺑﯽ 25
فصل سوم
نقش و قدرت عمومی دولت
مقدمه 29
مبحث اول: رابطه احزاب سیاسی با قوای عمومی 30
مبحث دوم: نقش احزاب سیاسی در بلند بردن آگاهی عمومی 32
مبحث سوم: نقش احزاب سیاسی بر کنترول نظارت در حکومت 34
نتیجهگیری 37
پیشنهادات 38
منابع و مأخذ 39
1- اتحادیه، منصوره (1361)، مرامنامهها و رژیمنامههای احزاب سیاسی ایران، تهران، نشر تاریخ ایران.
2- اخوان کاظمی، بهرام (1378)، «احزاب، ثبات سیاسی، امنیت ملی»، فصلنامه مطالعات راهبردی، شماره چهارم.
3- انتونی گیدنز۱۳۷۶، جامعهشناسی. ترجمه منوچهر صبوری. چاپ سوم. تهران: نشر نی،
4- ایوبی، حجه الله (1390)، «بایسته های تحزب پایدار»، فصلنامه سیاسی- اقتصادی، شماره 283.
5- باقری خوزانی، محمدحسین (1383)، «تحزب در ایران : آسیب شناسی تحزب در ایران»، سخنرانی در مجمع عمومی خانه احزاب ایران، 21 خرداد
6- بدیع، برتران (1379)، توسعه سیاسی، ترجمه احمد نقیب زاده، تهران، نشر قومس.
7- بشیریه، حسین (1385)، دیباچه ای بر جامعه شناسی سیاسی ایران، تهران، نشر نگاه معاصر.
8- درودی، سعید (1378)، «موانع قانونی تشکیل حزب در ایران»، ماهنامه ایران فردا، سال هشتم، شماره 56.
9- دوورژه، موریس (1354)، اصول علم سیاست، ترجمه ابوالفضل قاضی، تهران، شرکت سهامی کتابهای جیبی.
10- رحیمی، حسین،«نقش احزاب در توسعه سیاسی و امنیت ملی»، فصلنامهمطالعاتراهبردی، شماره چهارم، تابستان 1378.
11- رضایی، اسدالله (1385)، کالبد شکافی احزاب سیاسی، تهران، انتشارات آمه.
12- رضایی، حسن (1381)،«موانع یکوین و گسترش فعالیت احزاب در جمهوری اسلامی»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، دانشکده حقوق و علوم سیاسی.
13- زیباکلام، صادق (1379)، مجموعه گفتگوهای سیاسی از دکتر صادق زیبا کلام، تهران، انتشارات روزنه.
14- دانش، سرور (1389)، حقوق اساسی افغانستان، کابل، اﻧﺘﺸﺎرات ﻣﺆﺳﺴﻪي ﺗﺤﺼﯿﻼت ﻋﺎﻟﯽ اﺑﻦ ﺳﯿﻨﺎ.
15- صابری، غلامرضا (بیتا)، «نقش احزاب در انتخابات و رژیمهای سیاسی»، مجموعه مقالات همایش افغانستان و انتخابات شورای ملی، در:http://ww.bsharat.com/id/ 6/22.pdf
16- ظرفیتهای تحزب در ایران در گفتگو با حجت الله ایوبی (1387)، اسفند ماه، در:
http://sasani53.persianblog.ir/post/68
17- عالم، عبدالرحمن (1382)، بنیادهای علم سیاست، تهران، نشر نی.
18- علمداری، کاظم (1385)، «معمای ناپایداری احزاب»، نشریه نامه سیاسی- فرهنگی،
شماره 51.
19- فانی یزدی، رضا، «احزاب و بحران برنامه سیاسی»، نشریه نامه سیاسی - فرهنگی، شماره 51، 1385.
20- کلایو اسمیت، برایان (1380)، فهم سیاست جهان سوم، ترجمه از امیر محمد حاجی یوسفی و
محمد سعید قائنی نجفی، تهران، دفتر مطالعات سیاسی بین المللی وزارت امور خارجه.
21- مقتدائی، مرتضی (1386)، «احزاب سیاسی ایران بعد از انقلاب: موانع و محدودیتها»، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان.
22- ناظری، محمدرضا (1381)،«علل ناکارآمدی احزاب سیاسی در جمهوری اسلامی ایران»، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشکده معارف اسلامی و علوم سیاسی.