به ویبسایت افغان تیزیس خوش آمدید/ د افغان تیزیس ویبسایټ ته ښه لاغلاست

اسباب کسب ملکیت در نظام اسلام

سال

: 2020.11.22

ګروه ها

: شریعت

قیمت

: 400

تعداد صفات

: 86

کد فایل

: 633

مقطع

: لیسانس

 مقدمه: الحمدلله رب العالمين والصلاة والسلام علی اشرف الأنبياء والمرسلين سيدنا محمد المبعوث رحمة اللعالمين وعلی آله واصحابه الطيبين الطاهرين وعلی من تبعهم باحسان إلی يوم الدين وبعد :عشق ومحبت بامال وثروت درطبيعت وسرشت انسان عجين گرديده گريز واجتناب ازآن برايش ناممکن ومستحيل است. به اين اساس هرنظام که ملکيت وجمع کردن مال رامنع قراردهد ازفطرت وغرايز انسان انکار می کند. ملک علاقه ی اختصاصی است بين انسان ومال که شريعت به آن اعتراف ومال رامختص به انسان می نمايد. انسان موجود اجتماعی ومدنی طبعه بوده وبه صورت اجتماعی زندگی مينمايد. زندگی اجتماعی جز درسايه نظم وقانون ممکن نيست واين خود ايجاب پيدايش قواعد ودساتير را مينمايد تا به موجب آن اعضای جامعه بادرنظرداشت احترام به حقوق همديگر زيست نمايند. چنانچه قانون مدنی افغانستان درماده 1900 درزمينه چنين اشعار می دارد که: «ملکيت حقی است که به مقتضای آن شی تحت اراده وتسلط شخص قرار می گيرد و تنها مالک می تواند در حدود احکام قانون به استعمال، بهره برداری وهرنوع تصرف مالکانه درآن بپردازد بناءً درهرجامعه يک سلسله قواعد که منظورآن تنظيم روابط ذات البينی افراد ازيک طرف وتنظيم روابط افراد بادولت ازطرف ديگر، وهم معياری برای روابط دولت ها ميباشد وجود دارد. حقوق مدنی جزء از نظام کلی حقوق مربوط به زندگی اجتماعی بوده که به منظور تنظيم روابط واستقرار نظم دربين جامعه وضع شده است ودارای دساتيری پيرامون اشخاص، احوال شخصی واموال بوده ونيز يکی از اهداف حقوق مدنی تنظيم مسايل متعلق به حقوق مالی اشخاص اعم ازحقيقی وحکمی می باشد؛ زيرا اموال طبيعتاً موضوع ملک قرارگرفته ودراکثر موارد محل معاملات مدنی؛ ازقبيل: بيع، اجاره، عاريت، وصيت، هبه وغيره قرار می گيرد ويکی ازعناصر مهم زندگی ومعيشت تلقی می گردد که زندگی هيج انسانی ازآن بی نياز نمی باشد. ازهمين روی حقوق مالی واموال به صورت اخص مورد حمايه شرع وقانون قرار گرفته ودراين زمينه مقررات معين اعم از مدنی وجزايی دررابطه به سارقين، غاصبين ومتلفين آن وضع گرديده است.  حقوق عينی يکی ازمباحث اساسی وعمده حقوق مدنی بوده که يکی از اصيلترين وکامل ترين موضوع حقوق عينی راملکيت تشکيل می دهد که انسان می تواند برمالی داشته باشد. درحقوق اسلام نيز ضمن اصل تسليط، اختيارکامل مالک درتصرف وانتفاع ازملک خود تأييد شده است ونيز قانون اساسی افغانستان درماده چهل درموردتأييد وحمايه ملکيت ميگويد که: «ملکيت ازتعرض مصئون است، هيچ شخص ازکسب ملکيت وتصرف درآن منع نمی شود. استملاک ملکيت شخص، تنها به مقصد تأمين منافع عامه، دربدل تعويض قبلی وعادلانه، به موجب قانون مجاز می باشد. تفتيش واعلان دارايی شخص، تنهابه حکم قانون صورت می گيرد». بناءً زندگی امروز دراجتماع وضع سابق راندارد. روابط اجتماعی هم ازلحاظ کمی وهم ازجهت کيفی تحول بسيار نموده است. پيشرفت های شگرفی که نصيب عالم بشريت گرديده باعث افزايش نيازمندی ها شده بطوری که معيارهای زندگی ساده وبی آلايش گذشته ديگر قابل پذيرش نيست. جوامع صنعتی امروز برمبنای تخصص وعلم پايه گذاری شده، متخصصين سررشته امور رابدست گرفته، ماشينهای الکترونيک وکامپيوتر محاسبات را از قلمرو افراد خارج نموده است اين احوال درعلم حقوق اثر عميق گذاشته بطوری که بسياری ازقواعد حقوق ضرورت وجودی خودرا ازدست داده ولزوم ارايه قواعد جديدی محسوس گرديده است؛ زيرا حقوق بايد جوابگوی نيازهای تجارتی بين المللی امروز راکفايت نمايد. احتياج امروز افراد به حقوق ودانستن قواعد واصول آن بيش ازگذشته محسوس است چراکه هرقدر روابط اجتماعی گسترش يابد قواعد حقوقی دقيقتر ووسيعتر می شود. تمام افراد درتمام اجتماعات ودرتمام سالهای زندگی باحقوق پيوند دارند همه اعمال انسانها تحت کنترول حقوق است. نظم جوامع واستمرار موجوديت اشخاص حقوقی اعم از اشخاص حقوق خصوصی تا اشخاص حقوق عمومی درپرتو حقوق می باشد هرکجا زندگی انسانها وجود دارد حقوق هم است. هيچ نقطه ای دردنيا سراغ نداريم که به دور از قواعد حقوق باشد. اينکه اسباب کسب ملکيت را طی شش  فصل مورد بحث قرار ميدهيم.

.

 فهرست

صفحه

عنوان                                                                                                

مقدمه 1

معلومات عمومی اسباب کسب ملکیت در اسلام 3

تقسيم عملی اسباب ملکيت 4

فصل اول:کسب ملکیت از طریق استیلا 5

مبحث اول:استیلا بر منقول 5

جزء اول:چگونه بر منقول بدون مالک ، استیلاصورت می گیرد 6

الف:منقول بدون مالک باشد 6

ب:وضع ید بر این منقول 6

ج:نیت تملک 6

جزء دوم:منقولیکه از ابتدای امر مالک نداشته باشد 7

الف:مشتراکات 7

ب:صید دریایی وخشکی 7

ج:تحقق استیلا بر پرنده هوا 8

د:تحقق استیلا بر ماهی دریا 8

ه:تخقق استیلا بر حیوانات غیر اهلی 8

جزء سوم:منقولی که قبلا مالک داشته است 9

الف:اشیای متروکه 9

ب:گنج  10

ج:اشیای گمشده 11

د:آثارباستانی 13

ه:میراث کسیکه وارث ندارد 15

فصل دوم:میراث 17

مبحث اول:تعریف علم میراث 17

مبحث دوم:اهمیت علم میراث 18

جزء اول:میراث درزمان جاهلیت قبل از اسلام 19

الف:قرابت  19

ب:تحالف (پیمان بستن)  19

ج:تبنی (پسرخواندگی ) 20

جزء دوم:میراث در اسلام 20

جزء سوم:اسباب میراث در صدر اسلام  20

جزء چهارم:ارکان میراث  23

مبحث سوم:اسباب میراث  24

جزء اول:زوجیت 24

جزء دوم:قرابت 24

جزء سوم:ولاء عتاقت 24

مبحث چهارم:شرایط میراث 25

جزء اول:فوت مورث 25

جزء دوم:حیات وارث 26

جزء سوم:عدم موانع میراث  26

موانع میراث 27

اختلاف دین 28

اختتلاف دار 29

مبحث پنجم  ترکه وحقوق متعلق به آن 30

فصل سوم:وصیت  32

مبحث اول تعریف وصیت 32

مبحث دوم:نظر اجمالی دروصیت قبل از اسلام  32

مبحث سوم:مشروعیت وصیت 33

مبحث چهارم:ارکان وصیت  33

جزء اول:ایجاب در وصیت 33

جزء دوم:قبول در وصیت  34

قبول يا رد موصی له درزمان حيات موصی وپس از فوت وی 35

فوت موصی له بدون قبول و رد 35

فوريت در رد قبول 36

تأثيرات فوت موصی 36

وقت انتقال ملکيت موصی به برای موصی له 36

تجزيه قبول و رد موصی له 37

مبحث پنچم:شروط وصیت  37

شروط صحت موصی 38

شروط انفاذ وصيت درموصی 38

جزء دوم:شروط موصی له 39

جزء سوم:شروط موصی به  40

مبحث ششم:اموالیکه می تواند مورد وصیت قرار بگیرد 42

جزء اول:وصیت به مال مشاع و مفرزه 42

جزء دو م:وصیت به مال معدوم 42

جزء سوم:وصیت به منافع  43

مبحث هفتم:بقاء یا عدم بقاء ملک عین موصی به و تصرف در  45

جزء اول:وصیت به تصرف در عین  46

جزء دوم:وصیت به قرض  46

جزء سوم:وصیت به حقوق 46

جزء چهارم:وصیت غیر مسلمین 47

مبحث هشتم:احکام زیاد ت در موصی به 47

حالت اول 47

حالت دوم 47

حالت سوم 47

حالت چهارم 48

حالت پنجم  48

مبحث نهم:انتهای وصیت 48

جزء اول:رجوع موصی از وصیت  49

جزء دوم:زوال اهلیت موصی به سبب جنون  49

جزء سوم:ارتداد موصی  49

فصل چهارم:التصاق  50

مبحث اول:حالت های التصاق  52

مبحث دوم:التصاق منقول به منقول  56

فصل پنجم:عقد57

مبحث اول:تعریف عقد  57

مبحث دوم:سبب یا علت عقد 58

مبحث سوم:شرایط صحت عقد 60

جزء اول:قصد و رضایت طرفین  60

جزء دوم:اهلیت طرفین عقد 61

جزء سوم:معین بودن موضوع  عقد و معامله 62

جزء چهارم:مشروع بودن جهت معامله  63

مبحث چهارم:اقسام عقود 63

جزء اول:عقود مسمی و عقود نا مسمی  63

جزء دوم:عقود یکجانبه و عقود دوجانبه 63

جزء سوم:عقود رایگان و عقود غیر رایگان 64

جزء چهارم:عقود غیر رایگان یقینی و عقود غیر رایگان احتمالی 64

جزء پنجم:عقود آنی وعقود متمادی  64

جزء ششم:عقود نتیجوی و عقود وسیلوی 65

جزء هفتم:عقد لا زم وعقد جایز  65

مبحث پنجم:موضوع عقد 65

جزء اول:هرگاه موضوع وجیبه دادن یک شی باشد  67

جزء دوم:هرگاه موضوع وجیبه کردن یا نکردن یک عمل باشد  67

مبحث ششم:آثار و نتایج عقد نسبت به طرفین و اشخاص ثالث 68

جزء اول ـــ آثار عقد نسبت به اشخاص ثالث 69

فصل ششم:شفعه  69

مبحث اول:اسباب حق شفعه  70

جزء اول:اوصاف حق شفعه 70

جزء دوم:شرایط ایجاد حق شفعه  71

جزء سوم ـــ درموردی که شفيع وجود ندارد 72

مبحث دوم:احکام شفعه  72

جزء اول:زوال حق شفعه  73

جزء دوم:اخذ به شفعه 74

نتیجه گیری

67 منابع و ماخذ 78

 

ماخذ و منابع

1.      قرآن کریم

2.      البخاری، محمدبن اسماعیل، صحیح البخاری. ( دهلی: رشیدیه، ب ت) جلد "7"

3.      السجاوندی، الحنفی، سراج الدین، محمدبن عبدالرشید. السراجی فی المیراث. (کویته: الرشیدیه، ب ت)

4.      السنهوری، عبدالرزاق احمد، الوسیط فی الشرح القانون المدنی. جلد"9" (بیروت لبنان: دار احیاء التراث العربی، ب،ت )

5.      الشوکانی، محمدعلی، بن محمد. نیل الاوطار. (قاهره: دارالمعارف ، 1961م) جلد"6"

6.      انصارن، مسعود.طاهری، محمدعلی. دانشنامه حقوق خصوصی. چاپ اول(تهران: محراب فکر، 1384هش) جلد"2"

7.      جعفری ،لنگرودی. محمد جعفر. مبسوط ترمینولوژی. جلد"1"  (تهران: گنج دانش، 1381هش)

8.      رسائی نیا،ناصر، حقوق مدنی اشخاص مال و ملکیت. (تهران: آوای نور،1379هش) جلد"2"

9.      شهیدالثانی،زین الدین. اللمعه الدمشقیه. (بیروت لبنان:مؤسسه العلمی،1352هش) جلد"8"

10.  عبدالعزیز. احکام میراث ازنگاه فقه وقانون. (تهران: دانشگاه سمت، 1382هش)

11.  عبدالعظیم بن بدوی. مختصر از فقه قران وسنت. مترجم: عبدالله، محمدی. چاپ دوم(تهران: احسان ، 1386هش)

12.  عبدالله ،نظام الدین، حقوق عینی. (تهران: احسان ، 1380هش)جلد "1"

13.  عبدالله، نظام الدین.  حقوق مدنی قواعد عمومی عقود. چاپ اول(انتشارات سعید، 1387هش)

14.  عمر، عبدالله. احکام المواریث فی الشریعة الاسلامیه. (قاهره: دارالمعارف، 1955م)

15.  کاتوزیان،منصورجهانگیر. وصیت و ارث. (تهران:مؤسسه آگاه، 1383هش)جلد"1"

16.  کمال،عاطف. قواعد فقیه. (کابل: وزارت معارف افغانستان، 1309هش )

17.  مدنی،سید جلال الدین، مبانی وکلیات علم حقوق. (تهران: نشریه ملی ایران، 1384هش)جلد"1"

18.  مرغنانی، برهان الدین. الهدایه فی الشرح البدایه. (پشاور: فاروقیه،ب ت)جلد"4"

19.  مصری،سید سابق. فقه السنه. مترجم: محمود ابراهیمی. چاپ سوم(تهران: مردم سالاری، 1386هش) جلد"4"

20.  ندوی، مجیب الله. فقه اسلامی. مترجم: گل ملا، همکار. (پشاور:سیلاب، 1387هش) جلد"2"

21.  ولی الدین، محمدبن عبدالله. المشکوة المصابیح. (پشاور: فاروقیه، 1383هش)

22.  وهبة الزحیلی. الفقه الاسلامیه وادلته. چاپ سوم(تهران: نشر احسان، 1427ه ق) جلد "4"

23.  وزارت عدلیه. قانون مدنی افغانستان. (جریده رسمی ؛1355هش) شماره مسلل353

 

 

 

 

جهت تماس به شماره های ذیر در تماس شوید

+93 0786590059
+93 0786590059
+93 0786590059
+93 0786590059