بررسی تعدد قضات از منظر فقه و حقوق افغانستان
سال
: 2019.12.31ګروه ها
: حقوق و علوم سیاسیقیمت
: 5000تعداد صفات
: 153کد فایل
: 4مقطع
: ماستریمنصب قضاوت از مناصب بسیار مهم است که دارای جایگاه خطیری است. در عصر حاضر، با پیشرفت روزافزون جوامع و ضرورت وجود یک رویکرد عادلانه قضایی، امر قضا را به چالش مهم و اساسی فراخوانده است. یکی از راههای رسیدن به عدالت قضایی، مسئله قضاوت شورایی یا تعدد قاضی است. به این معنی که دو نفر قاضی یا بیشتر با یکدیگر بهموضوع واحدی رسیدگی نمایند و همه آنها با مشورت یکدیگر رأی واحدی را صادر نمایند، انشای فردی لازم نیست، بلکه انشای نظر اکثریت ملاک است و تصمیمگیری اکثریت بایستی موجب تمکین اقلیت گردد. این موضوع همواره موردتوجه فقها و حقوقدانان قرارگرفته است. موارد بحث و تبادلنظر بین محققان راجع بهمنظور مذکور این است که قضاوت شورایی یا تعدد قضات تا چه حد معتبر و جایگاه قضاوت شورایی در فقه و حقوقی افغانستان چگونه بیان گردیده است. در تحقیق حاضر قضاوت شورایی از دیدگاه فقه و حقوق موضوعه کشور موردبررسی قرارگرفته است، به این صورت که ابتدا بابیان ادلهی فقهای موافق و مخالف و حقوقدانان موافق و مخالف به بررسی ماهیت و مبانی قضاوت شورایی پرداختهشده، قضاوت شورایی موردقبول اکثریت فقها و حقوقدانان قرارگرفته است اما دراینبین معدودی از فقها و حقوقدانان با قضاوت شورایی مخالفت کردهاند، که ضمن بررسی ادلهی هرکدام از آنان بهطور جداگانه، ادلهی موافقین از استحکام بیشتری برخوردار است و به ادلهی مخالفین پاسخدادهشده است. سپس به بیان اقسام قاضی و قضاوت شورایی در حقوق افغانستان پرداختهشده است. و درنهایت به این نتیجه دستیافته که سیستم قضاوت شورایی اصولیتر و منطقیتر از روش وحدت قاضی است، بنابراین قضاوت شورایی دارای وثاقت و اطمینان بیشتری است و موردپذیرش اکثر فقها و حقوقدانان است.
1) تبیین مسئلهی تØÙ‚یق 2
2) سؤالهای تØÙ‚یق 3
4) پیشینهی تØÙ‚یق 4
5) جنبهی جدیدبودن Ùˆ نوآوری تØÙ‚یق 7
6) اهمیت Ùˆ ضرورت تØÙ‚یق 8
7) اهدا٠تØÙ‚یق 8
8) روش انجام تØÙ‚یق 8
9) روش گردآوری اطلاعات 9
10) سازماندهی تØÙ‚یق 9
ÙØµÙ„ اول:
Ù…ÙØ§Ù‡ÛŒÙ… Ùˆ کلیات 10
مقدمه 11
Û±-Û±. Ù…ÙØ§Ù‡ÛŒÙ… 11
1-1-۱. قضاء 11
Û²-Û±-Û±-Û±. Ù…Ùهوم قضا در قرآن 12
Û³-Û±-Û±-Û±. Ù…Ùهوم قضا در Ø§ØµØ·Ù„Ø§Ø Ø´Ø±Ø¹ 13
Û´-Û±-Û±-Û±. قاضی، Ù…ÙØªÛŒØŒ مجتهد، قضیه ÙˆØØ§Ú©Ù… 14
Û±-Û´-Û±-Û±-Û±. ØµÙØ§Øª اساسی قاضی 16
Û²-Û±-Û±. Ùقه 27
Û±-Û²-Û±-Û±. معرÙÛŒ علم Ùقه 28
Û²-Û±-Û±-Û±. Ùقه در لغت 28
Û±-Û²-Û±-Û±-Û±.موضوع علم Ùقه 29
Û²-Û²-Û±-Û±. هد٠علم Ùقه 30
Û³-Û±-Û±. Ù…Ùهوم شناسی شورا 30
۱-۳-۱-۱. شورا 31
۲-۳-۱-۱. رجوع به اهل خبره 31
۳-۳-۱-۱. تاریخچه شورا 32
۴-۳-۱-۱. انواع مشورت 33
۱-۴-۳-۱-۱. مشورت تخصصی 33
۲-۴-۳-۱-۱. مشورت عمومی 35
۴-۱-۱. تعری٠قوه قضائیه 36
۲-۱. کلیات 36
Û±-Û²-Û±. اهمیت Ùˆ نقش Ùقه 36
Û²-Û²-Û±. قلمرو علم Ùقه 37
Û³-Û²-Û±. تاریخچه قضاء در Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† 38
Û´-Û²-Û±. تشکیلات Ùˆ اجراآت قوه قضائیه در Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† 46
Ûµ-Û²-Û±. تشکیل ستره Ù…ØÚ©Ù…Ù‡ 48
Û¶-Û²-Û±. تشکیل Ùˆ صلاØÛŒØª Ù…ØØ§Ú©Ù… استینا٠48
7-Û²-Û±. تشکیل Ùˆ صلاØÛŒØª Ù…ØØ§Ú©Ù… ابتدائیه 49
ÙØµÙ„ دوم: مبانی Ùقهی قضاوت شورایی 51
Û±-Û². قضاوت شورایی در سیستم ØÙ‚وقی اسلام 52
۱-1-۲. قضاوت شورایی در اسلام 52
2-1-2. ماهیت تصمیمگیریهای هیات منصÙÙ‡ 57
2-2. قضاوت شورایی 57
Û±-Û²-Û². دلایل Ùقهای مخال٠قضاوت جمعی 60
۳-۲. قضاوت جمعی و ایجاد اختلا٠میان قضات 60
Û´-Û². ظهور ادله قضا بر قاضی ÙˆØ§ØØ¯ نه قضات متعدد 60
Ûµ-Û². شرط اعمال ولایت، Ø§Ù†ÙØ±Ø§Ø¯ Ùˆ نه جمعی بودن 60
Û¶-Û². استقلال قاضی Ùˆ Ù†ÙÛŒ قضاوت جمعی 61
Û·-Û². ادله Ùقهای مواÙÙ‚ قضاوت جمعی 62
۸-۲. تجویز قضاوت جمعی بر مبنای ادله نقلی 62
۱-8-۲. قرآن 62
2-8-2. سنّت 63
۹-۲. جواز قضاوت جمعی بر مبنای ادله عقلی 63
Û±-9-Û². اصال ةالجواز یا اصاله الاباØÙ‡ 63
2-9-2. نیابی بودن امر قضا 64
۳-9-۲. اصال ةالعموم 65
Û´-9-Û². اصل عدم اشتراط ÙˆØØ¯Øª قاضی 65
۵-9-۲. اطلاق تجویز قضاوت قاضی مأذون 66
Û±Û°-Û². ادله عدم جواز قضاوت شورایی از دیدگاه ØÙ‚وقدانان 67
۱-10-۲. اشکالات ناظر بر روند دادرسی 67
۱-۱-۱۰-۲. اطاله دادرسی 68
Û²-Û±-Û±Û°-Û². دشواری تواÙÙ‚ قضات در قضاوت جمعی 69
۳-۱-۱۰-۲. رأی صادره، مقطوع اکثریت و نه مطلوب اکثریت 70
2-10-2. اشکالات ناظر بر نتیجه دادرسی 71
۱-۲-۱۰-۲. مسئولیت گریزی قضات در قضاوت جمعی 71
۲-۲-۱۰-۲. نابرابری و ناهمگونی قضات در قضاوت جمعی 72
۳-۲-۱۰-۲. تردید در رأی در قضاوت جمعی 72
۴-۲-۱۰-۲.مشکل تشخیص قاضی مقصر در صورت تقصیر و اشتباه 73
Û±Û±-Û². ادله ØÙ‚وقدانان معتقد به قضاوت جمعی 74
۱-۱۱-۲. امکان مشارکت اجتماعی و مقبولیت بیشتر دستگاه عدالت قضایی 74
Û²-Û±Û±-Û². تجلی اÙکار عمومی در دادگاه ها Ùˆ Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ اعتبار دادرسی قضایی 74
۳-۱۱-۲. تسریع در رسیدگی و تصمیم گیری 75
Û´-Û±Û±-Û². تضمین بیشتر تØÙ‚Ù‚ عدالت 76
۵-۱۱-۲. کش٠واقع به وسیله جمع 76
Û¶-Û±Û±-Û². تضمین بی طرÙÛŒ در صدور رأی 77
Û·-Û±Û±-Û². اقناع نسبی Ù…ØÚ©ÙˆÙ…ان 78
۸-۱۱-۲. کاهش اشتباهات قضایی 79
Û±Û²-Û². مبانی Ùقهی قضاوت شورایی 80
Û±Û³-Û². نظر Ùˆ ادله Ùقهای مواÙÙ‚ قضاوت شورایی 83
Û±-Û±Û³-Û². نظر Ùقهای مواÙÙ‚ 83
Û²-Û±Û³-Û². ادلهّ مواÙقین 85
Û±Û´-Û². نظر Ùˆ ادلهّ Ùقهای مخال٠قضاوت شورایی 89
-Û±Û´-Û². نظر Ùقهای مخال٠89
Û²-Û±Û´-Û². مبانی Ùˆ ادله Ùقهای مخال٠قضاوت شورایی 90
Û³-Û±Û´-Û². پاسخ ادله مخالÙین قضاوت شورایی 94
Û±Ûµ-.2 ضرورت قضاوت شورایی در تØÙ‚Ù‚ عدالت قضائی 97
۱-۱۵-۲. کاهش اطالة دادرسی 99
۲-۱۵-۲. کاهش آراء نقض شده 99
Û±Û¶-Û². استقلال Ùˆ بی طرÙÛŒ قاضی در رسیدگی 100
Û±Û·-Û². Ø§ÙØ²Ø§ÛŒØ´ اعتبار دادرسی قضایی 101
Û±Û¸-Û². Ù…ØØ§Ø³Ù† Ùˆ معایب قضاوت شورایی 101
Û±Û¹-Û². ادله اسلامی Ùˆ ØÙ‚وقی مشورت 102
۱-۱۹-۲. ادله دینی 102
۱-۱-۱۹-۲. ادله مشورت در قرآن کریم 103
Û²-Û±Û¹-Û². ادله ØÙ‚وقی 103
ÙØµÙ„ سوم: قضاوت شورایی در نظام ØÙ‚وقی Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† 105
مقدمه 106
Û±-Û³. قوه قضائیه Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù† 106
۱-۱-۳. هد٠قوه قضائیه 106
Û²-Û³. استقلالیت Ù…ØØ§Ú©Ù… یا قوه قضائیه 108
۱-۲-۳. قلمرو استقلال 110
۲-۲-۳. استقلال در برابر قوه مجریه 110
۳-۲-۳. استقلال در برابر مسئولان قوه قضاییه 110
Û´-Û²-Û³. استقلال در برابر اÙکار عمومی 110
۵-۲-۳. استقلال در برابر سایر مقامات 111
۶-۲-۳. ضمانت اجراهای استقلال قضایی 111
3-3. ترکیب قوه قضائیه 111
Û±-Û³-Û³. ترکیب ستره Ù…ØÚ©Ù…Ù‡ 112
Û±-Û±-Û³-Û³. وظای٠وصلاØÛŒØª های ستره Ù…ØÚ©Ù…Ù‡ 113
Û²-Û±-Û³-Û³. صلاØÛŒØª های رئیس ستره Ù…ØÚ©Ù…Ù‡ 115
Û³-Û±-Û³-Û³. تشکیلات مرکزی ستره Ù…ØÚ©Ù…Ù‡ 116
Û´-Û±-Û³-Û³. دیوان های ستره Ù…ØÚ©Ù…Ù‡ 118
۵-۱-۳-۳. مستشاران قضایی 11
Û²-3-Û³. ترکیب Ù…ØØ§Ú©Ù… استینا٠120
Û±-Û²-Û³-Û³. دیوان های Ù…ØØ§Ú©Ù… استینا٠120
Û²-Û²-Û³-Û³. ÙˆØ¸Ø§ÛŒÙ Ù…ØØ§Ú©Ù… استینا٠122
3-3-3. ترکیب Ù…ØÚ©Ù…Ù‡ ابتدائیه مرکز ولایت 123
Û±-Û³-Û³-Û³. Ù…ØØ§Ú©Ù… ابتداییه Ø§Ø·ÙØ§Ù„ 125
Û²-Û³-Û³-Û³. صلاØÛŒØª Ù…ØÚ©Ù…Û€ ابتدائیه ولسوالی 126
3-3-3-3. Ù…ØÚ©Ù…Ù‡ ابتدائیه اØÙˆØ§Ù„ شخصیه 126
Û´-3-3-3. Ù…ØØ§Ú©Ù… اختصاصی 127
Û´-Û³. جریان قضاوت در Ù…ØÚ©Ù…Ù‡ 127
Û±-Û´-Û³. طرز رسیدگی به قضا در Ù…ØØ§Ú©Ù… 130
نتیجه گیری 144
پیشنهادات 148
مأخذ و منابع 150
مأخذ و منابع
الÙ: کتابها
قرآن کریم
نهج البلاغه
1. آخوندی، Ù…ØÙ…د، آیین دادرسی Ú©ÛŒÙـری (اندیشـه هـا)...
2. آشوری، Ù…ØÙ…د. عدالت Ú©ÛŒÙØ±ÛŒØ› مجموعه مقالات...
3. آخوند خراسانی، Ù…ØÙ…دکاظم، Ú©ÙØ§ÛŒÙ‡ الاصول، قم...
4. اØÙ…دی، مهسا، بررسی قضاوت شروایی از دیدگاه Ùقه...
5. Ø§Ø³ØªÙØ§Ù†ÛŒØŒ گاستون Ùˆ همکاران. آیین دادرسی Ú©ÛŒÙØ±ÛŒ...
6. الرّوضه البهیه ÙÛŒ Ø´Ø±Ø Ø§Ù„Ù„Ù‘Ù…Ø¹Ù‡ الدمشقیه، ج3ØŒ تعلیقه...
7. بوشهری، Ø¬Ø¹ÙØ±ØŒ ØÙ‚وق اساسی تطبیقی، تهران: دانشگاه...
8. بـجنوردی( مـوسوی بـجنوردی)ØŒ آیت الله سید Ù…ØÙ…د...
9. بلاغی، صدر الدین. عدالت و قضا در اسلام، تهران...
10. پرادل، ژان، تاریخ اندیشه های Ú©ÛŒÙØ±ÛŒØŒ ترجمـه علـی...
11. Ø¬Ø¹ÙØ±ÛŒ لنگرودی، Ù…ØÙ…د Ø¬Ø¹ÙØ±ØŒ ترمینولوژی ØÙ‚وق...
Ø¬Ø¹ÙØ±ÛŒ لنگرودی، Ù…ØÙ…د Ø¬Ø¹ÙØ±. دانشنامه ØÙ‚وقی...
13. ØØ³ÛŒÙ†ÛŒ عاملی، Ù…ØÙ…دجواد، Ù…ÙØªØ§Ø الکرامه ÙÛŒ شرØ...
ØÛŒØ§ØªÛŒØŒ علی عباس. اعاده دادرسی در آیین دادرسی...
15. ØÙ„Ù‘ÛŒ (ابن ادریس)ØŒ Ù…ØÙ…د بن منصور، السرائر Ø§Ù„ØØ§ÙˆÛŒ...
16. داوید، رنه، نظامهای بزرگ ØÙ‚وقی معاصر، ترجمه...
17. سازمان بین المللی انکشا٠ØÙ‚وق، کتاب راهنمای...
18. صبری، نورمØÙ…د، هیئت منصÙÙ‡ مطالعه تطبیقی، تهران...
19. صالØÛŒØŒ Ù…ØÙ…د Ø´Ùیع. اصول Ù…ØØ§Ú©Ù…ات جزایی. کابل...
20. صوÙÛŒ آبادی، Ù…ØÙ…ود. بررسی Ùˆ مقایسـه قـانون...
21. ضرابی، غلامرضا، آیین دادرسی Ú©ÛŒÙØ±ÛŒØŒ تهران: گنج...
22. طوسی، شیخ الطائÙه، Ø§Ø¨ÙˆØ¬Ø¹ÙØ± Ù…ØÙ…د بن ØØ³Ù†ØŒ الخلا...
علم ستانکزی، Ù…ØÙ…د ظریÙ. اصول اجراء ات Ùˆ...
24. عبدالجبار، Ù…ØÙ…د، "جایگاه شورا در اندیشه سیاسی...
25. ÙØ§Ø¶Ù„ مقداد، مقداد بن عبداالله، Ø§Ù„ØªÙ†Ù‚ÛŒØ Ø§Ù„Ø±Ø§Ø¦Ø¹...
26. ÙØ§Ø¶Ù„ لنکرانی، Ù…ØÙ…د، جامع المسائل، قم: مطبعه الاعت...
27. قاسمی، زهرا Ùˆ بهزادی، Ù…ØÙ…د ØØ³ÛŒÙ† Ùˆ کاره پیشقدم...
28. قاضی زاده، کاظم، جایگاه شورا در ØÚ©ÙˆÙ…ت اسلامی...
29. Ù…ØØ³Ù†ÛŒØŒ مرتضی، کلیات ØÙ‚وق جزا، تهران: انتشارات...
30. مدنی، جلالالدین، آیین دادرسی Ú©ÛŒÙØ±ÛŒ 1Ùˆ 2ØŒ تهران..
31. موسوی اردبیلی، عبدالکریم ØŒ Ùقه القضاء، قم: مکتبه ام...
32. مرعشی شوشتری، سید Ù…ØÙ…Ø¯ØØ³Ù†ØŒ قضاوت شورایی...
33. Ù…ØÙ…د، عبدالله، اجراآت قوه قضائیه در Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù†...
میرزایی، علی Ù…ØÙ…د. اصول Ù…ØØ§Ú©Ù…ات مدنی Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù†...
35. Ù…ØµØ¨Ø§Ø ÛŒØ²Ø¯ÛŒØŒ Ù…ØÙ…د تقی،ØÙ‚وق Ùˆ سیاست در قرآن...
36. Ù…ØÙ…دی گیلانی Ù…ØÙ…د، قضا وقضاوت در اسلام ØŒ قم...
37. میرعلی، Ù…ØÙ…د علی، جایگاه شورا در نظام مردم...
متین Ø¯ÙØªØ±ÛŒØŒ اØÙ…د. آئین دادرسی مدنی Ùˆ بازرگانی...
مشتاقی، رامین. رهنمود ماکس پلانگ برای تشک...
40. Ù…Ø¹Ø±ÙØªØŒ Ù…ØÙ…د هادی، قضای شورای، مطالعات ØÙ‚وق...
41. نجÙÛŒ اصÙهانی، Ù…ØÙ…Ø¯ØØ³Ù† بن باقر، جواهر الکلام...
مشتاقی، رامین. رهنمود ماکس پلانگ برای ØÙ‚وق...
43. لسانی، Ù…ØØ³Ù†ØŒ ØÛŒØ¯Ø±ÛŒØŒ Ù…ØÙ…دلی، توکلی، Ù…ØÙ…د...
44. هاشمی شاهرودی، سید Ù…ØÙ…ود، صØÛŒÙÙ‡ عدالت (دیدار با هیئت...
ب: مقالات
1. آرش رضائی، 30/04/1392، اعاده دادرسی. ...
2. اØÙ…د رÙیع نادری، موارد تجدیدنظر بر اØÚ©Ø§Ù… قطعی Ùˆ...
3. بشیری، اØÙ…د، دربارهی شورای داوری، مجله سیاسی ...
4. بشیری، اØÙ…د، درباره یی شورای داوری، مجله سیاسی...
5. بشیری اØÙ…د، دربارهی شورای، مجله سیاسی اجتماعی...
6. عبدالخالق ÙØµÛŒØÛŒØŒ 8/2/1397 (بررسی تطبیقی Ùقهی ...
7. علی اصغر اعظمی، 30/4/1392، آشنائی با سازمان و...
8. Ù…ØÙ…د ØØ³ÛŒÙ† مرادی، 01/09/1391 (بررسی تطبیقی مقوانین...
ج: قوانین
1. قانون اساسی Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù†ØŒ 1382ØŒ ئ 1344. ...
2. قانون اصول Ù…ØØ§Ú©Ù…ات مدنی Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù†ØŒ سرطان. ...
3. قانون تشکیلات Ùˆ صلاØÛŒØª Ù…ØØ§Ú©Ù… Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù†...
4. قانون اجراآت جزایی Ø§ÙØºØ§Ù†Ø³ØªØ§Ù†ØŒ مصوب 1344. ...
5. قانون اجراآت جزایی موقت برای Ù…ØØ§Ú©Ù…ØŒ سرطان. 6...
6. مجموعه Ù…ØªØØ¯Ø§Ù„مال ها، مصوبات Ùˆ رهنمودهای ستره مد: سایتهای انترنیتی...
1. http://www.feqh.miu.ac.ir
2. http://www.nadiri.com.af
3. www.alqaza.com/far/index.php
4. Http://www.aftabir.com/articles/social/law