تاریخچه قانون اساسی در افغانستان
سال
: 2020.09.21ګروه ها
: حقوق و علوم سیاسیقیمت
: 1000تعداد صفات
: 66کد فایل
: 118مقطع
: لیسانسمقدمه: بررسی تحولات سیاسی و اجتماعی افغانستان ، این واقعیت رابه خوبی آشکار مینماید که طی هزاران سال گذشته مؤلفه و عنصر اصلی و پایدار ساخت قدرت در این کشور استبداد وخود کامگی بوده است.هرچندنمی توان مؤلفه های دیگرهمچون ساختار نظام قبیله ای ونزاع های قومی قبیله ای،عدم دسترسی به امکانات آموزشی و معیشتی وبه تبع آن فقرفرهنگی واقتصادی ، شیوه تولید ، عدم انباشت سرمایه، نبود برنامه برای توسعه وغیره را نادیده گرفت .تاریخ سیاسی گذشته افغانستان ، مملو ازحوادث ظهور و سقوط پادشاهان و سلسله هایی است که بر مبنای نظام استبدادی حکومت میکردند البته ذکر این نکته ضروری است که در میان پادشاهان ممکن بودفرد معتقد، ستمگر، دادگر ، بالیاقت ، بی لیاقت ، ضعیف ، ... باشد اما چون نظام استبدادی بود، همه بر مبنای آن حکومت میکردند. نخستین ومهمترین حادثه ای که استبداد وسلطنت استبدادی را باچالش مواجه وتهدیدکرد، حرکت مشروطه خواهان بود که بنام جنبش مشروطیت در تاریخ تحولات سیاسی افغانستان ثبت گردیده است . این جنبش را میتوان نخستین تلاش سازمان یافته نخبگان و فرهیختگان در تغیر مناسبات قدرت سیاسی دانست.هسته مرکزی جنبش مشروطیت محدود نمودن قدرت سلطنت در چارچوب قانون بود. مشروطه طلبان خواستار حکومتی بودند که درآن اعمال گسترده قدرت استبدادی و خود کامگی ناممکن باشد.مشروطه خواهان افغانستان مانند همتایان خود در ایران ، ترکیه ، مصر خواهان تغیر ساخت قدرت سیاسی ، محدودیت قدرت دولت ، قانونمند بودن نظام سیاسی و .... بودند. برخی از آنان در راه این آرمان خود را فدا کردند و شعار زیر را که خود سر داده بودند، متحقق ساختند: ترک مال و ترک جان و ترک سر در ره مشروطه اول منزل است جنبش مشروطه خواهان موجب اصلاحات در نظام سیاسی گردید و به تٲسی از نظریات آنهاتحرک تدوین قانون اساسی در افغانستان آغاز گردید که اولین قانون اساسی افغانستان در سال 1301- 1303 هه .ش در زمان حکمروائی شاه امان الله تدوین و تصویب گردید و تا بحال چندین قانون اساسی در افغانستان وضع و تصویب گردیده است که در این نوشته از هر یکی از آنها به صورت مفصل بحث مینمائیم.
فهرست مطالب
پیشگفتار 1
مقدمه 4
فصل اول: تاریخچه جنبش های قانون اساسی در افغانستان 5
I. : استقلال افغانستان و اثرات آن بر جنبش قانون اساسی 5
II. بحث جامعه شناسی جنبش قانون اساسی 6
فصل دوم: قوانین اساسی افغانستان از نظر ماهیت و شکل 9
I. : تحلیلی از ماهیت و مفهوم نظامنامه اساسی 9
الف: چگونگی وضع و تصویب نظامنامه اساسی 9
II. : ویژگی های نظامنامه اساسی 10
III. : عوامل شکست جنبش های قانون اساسی در عصر امانی 12
فصل سوم: اصولنامه اساسی دولت افغانستان 13
فصل چهارم: قانون اساسی سال 1343 و ویژگی های آن 14
I. : چگونگی وضع و تصویب قانون اساسی سال 1343 14
II. : محتوای قانون اساسی سال 1343 16
الف: پادشاه و صلاحیت های وی 16
ب: حکومت و صلاحیت های آن 17
ج: قضا در قانون اساسی 1343 18
د: شورای ملی در قانون اساسی 1343 19
ه: حقوق و وظایف اساسی مردم 20
و: اداره در قانون اساسی 1343 20
III. : چگونگی تعدیل احکام قانون اساسی 21
IV. : بررسی نکات قوت و ضعف قانون اساسی 1343 21
فصل پنجم: قانون اساسی سال 1355 23
I. مبحث اول: چگونگی وضع و تصویب قانون اساسی سال 1355 23
II. : ویژگی های قانون اساسی سال 1355 23
III. : چگونگی تعدیل احکام قانون اساسی سال 1355 25
فصل ششم: اصول اساسی جمهوری دموکراتیک افغانستان و ویژگی های آن 26
فصل هفتم: قانون اساسی سال 1366-1369 27
I. : محتوی و ویژگی های قانون اساسی سال 1366 -1369 27
II. : بررسی نکات قوت و ضعف قانون اساسی سال 1366 – 1369 29
فصل هشتم: اصول اساسی جدید افغانستان 30
فصل نهم: قانون اساسی سال 1382 31
I. : چگونگی وضع و تصویب قانون اساسی سال 1382 31
الف:کمیسیون تسوید قانون اساسی 32
ب: کمیسیون تدقیق قانون اساسی 32
ج: ارائه طرح مرتبه به دولت 33
د: لویه جرگه قانون اساسی و اجراات آن 34
II. : تعدیل و بازنگری قانون اساسی 1382 35
III. : شیوه های صیانت و مراقبت از قانون اساسی 1382 36
IV. : مطالب و محتویات قانون اساسی 1382 38
الف:نظام جهموری اسلامی و عدالت اجتماعی 38
ب:جایگاه دین و مذهب در قانون اساسی جدید 39
ج:نظام اقتصادی در قانون اساسی جدید 40
د:حقوق اساسی و وجایب اتباع در قانون اساسی جدید 40
ه:رئیس جمهور و ریاست جمهوری در قانون اساسی جدید 41
و:شورای ملی در قانون اساسی جدید 43
ل:موسسه قضا در قانون اساسی جدید 44
م:نظام اداری در قانون اساسی جدید 45
ن:نظام انتخاباتی در قانون اساسی جدید 46
ه:انتخابات ریاست جمهوری با نظام اکثریت مطلق 46
ء:انتخابات پارلمانی و شورا های دیگر با نظام تلفیقی 46
نتیجه گیری 47
پیشنهاد 48
منابع ماخذ 50
فهرست مآخذ
1- آریا نفر ٬عزیز ٬ سال 1371، گفتمان قانون اساسی، انتشارات سعبد
2- بینش٬ محمدوحید٬ سال 1388 هجری شمسی، افغانستان معاصر و چالش سازمان سیاسی،مرکز مطالعات راهبردی افغانستان
3- - حبیبی ، عبدالحی ٬ جوزای سال1372 ، جنبش مشروطیت در افغانستان،چاپ اول
4- دانش ، سرور ٬سال 1389 هجری شمسی،حقوق اساسی افغانستان، انتشارات موسسه تحصیلات عالی ابن سینا
5- دانش ، سرور،سال1382هجری شمسی، درآمدی دروضع و تصویب قانون اساسی افغانستان، کابل،مرکز فرهنگی اجتماعی سراج
6- رسولی ، محمد اشرف – سال 1388، مروری بر قوانین اساسی افغانستان، چاپ اول ، انتشارات سعید
7- غبار ، میرغلام محمد ، سال 1378هجری شمسی ، افغانستان در مسیر تاریخ ، انتشارات جمهوری
8- - کشککی ، صباح الدین ٬ سال 1365، دهه قانون اساسی ، چاپ اول انتشارات میوند
9- کشککی ٬ برهان الدین صباح ٬ سال 1301 ، رویداد لویه جرگه ، چاپ کابل
10- - فرهنگ ، میر محمد صدیق ٬ ، تهران 1390 هجری شمسی، افغانستان در پنج قرن اخیر ، جلد اول دوم چاپ بیست یکم
11- محمد نبی ٬ سال 1382، لویه جرگه تصویب قانون اساسی افغانستان، نشر I,w,p