حضانت در شریعت و قانون
سال
: 2021.01.08ګروه ها
: حقوق و علوم سیاسیقیمت
: 400تعداد صفات
: 61کد فایل
: 887مقطع
: لیسانس
مقدمه: الحمد لله رب العالمین والصلاة والسلام على أشرف الأنبیاء والمرسلین ، نبینا محمد وعلى آله وصحبه أجمعین ، وبعد: در فقه حنفی و قانون مدنی افغانستان، زمان اولویت حضانت مادر برای پسر تا هفت سالگی و برای دختر تا نه سالگی تعیین شد است. این احکام، در حالت هادی جاری است اما اگر محکمه مصلحت کودک را به صورت دیگری تشخیص دهد، میتواند این مدت را تمدید کند. دارنده حق حضانت با شرایطی که بیان خواهد شد باید اهلیت داشته باشد. اگر اهلیت نداشته باشد، حق حضانت به او منتقل نخواهد شد. هزینه ها و اجرت حضانت هم باید پرداخت شود که ممکن ا ست از دارایی خود طفل با شد، در صورتی که مالی داشته باشد و ممکن است پدر آن را پرداخت نماید. پدر غیر از اجرت حضانت، مکلف است هزینه های مسکن، غذا و آموزش کودک را از باب نفقه بر اقارب تادیه نماید. با توجه به احکام حضانت به نظر میرسد این احکام، خود راهکارهایی باشند در جهت حفاظت از حقوق معنوی و مادی مادر و فرزند که حتی بعد از جدایی نیز جریان دارد. اگر مادر توانایی و شرایط دلخواه خویش را داشته باشد ،میتواند با خیال راحت به حضانت و تربیت کودک خویش با هزینه پدر کودک، بپردازد. اگر تمکن نداشته باشد، این حق اولویت است نه تکلیف. در آن صورت باید پدر به حضانت کودک مبادرت ورزد. نظام خلقت انسان طوری است که نوزاد از روز ولادت نیاز به مراقبت دارد و شایسته ترین افراد، در انجام این وظیفه حساس و مهم، والدین کودک هستند. قانون گذار نیز از طبیعت متابعت کرده و حضانت را حق و تکلیف پدر و مادر دانسته، حفاظت جسمی و روحی فرزند را به والدین محول کرده و اقدامات لازم برای بقاء و رشد و بهداشت جسمی و روحی کودک، نظیر غذا دادن، لباس پوشاندن، محافظت از سرما و گرما، استحمام و تهیه دارو و درمان و داشتن رفتار مناسب با کودک به منظور رشد بدنی و اخلاقی و روحی وی را از جمله تکالیف والدین قرار داده است. و از آنجای یکه شیوه صیانت و پرورش جسم کودک در رشد استعداد های وی نقش اساسی داشته و زمینه ساز تربیت و مقدمه آموزش است، میتوان گفت نگهداری و تربیت طفل دو عنصر غیر قابل تفکیک از یکدیگرند و حضانت علاوه بر نگهداری و تربیت جسمی و مادی کودک، در تربیت اخلاقی و روحی وی نیز اثر دارد. از آنجایی که خانواده اولین و طبیعی ترین کانون پرورش اطفال می باشد، اطفال می بایست تا حد امکان از این محیط و ارتباط با والدین خود محروم نشوند. در صورتیکه بر اثر انحلال عقد ازدواج، والدین جدا از یکدیگر به سر می برند، باید ضمن ملاقات منظم با اطفال خود، مانع از فروپاشی صحت روانی طفل گردند. پرورش، آموزش و تربیت صحیح اطفال باروحیه ای سازنده ومتعالی، صرفا به نفع طفل نیست، بلکه منفعت علیا و مقتضیات جامعه نیز محسوب می شود و بناءجامع های بالنده نمیتواند با اغفال از نحوۀ حضانت وتربیت نسل آینده از این امر مهم چشم پوشی کند. اتخاذ تمام تدابیر لازم، آنچنان که در قانون اساسی تذکر رفته، از جمله اصلاح قانون به گونه ای که منفعت و مصلحت طفل و جامعه در موضوع حضانت لحاظ گردد، از جمله تدابیری ست که اجتماع می تواند از طریق آن به این مهم نایل آید. در نتیجه مطالب مطروحه می توان گفت که حضانت طفل به معنی " نگهداری و تربیت" حق مسلم فطری پدر و مادر است تا زمانیکه انحطاط اخلاقی، خیانت، بی کفایتی و عدم صلاحیت در نگهداری و تربیت طفل از آنان مشاهده نشود. با این حال قانون مدنی افغانستان، موضوع حضانت یعنی طفل را مغفول گذاشته و حق و منفعت وی –آنچنانکه لازم است –رامطرح نساخته است. بنابر این با استفاده از مباحث فقهی و بررسی مختصر تطبیقی می توان دریافت که امکان تعدیل مفاد قانون مدنی در پرتو شریعت اسلامی –طوریکه حق و منفعت اطفال در موضوع حضانت، کیفیت نگهداری و نگهدارنده طفل، حق تعلیم و حق رشد و تعالی شخصیت طفل رعایت شود- وجود دارد. با امکانات که در دسترس داشتم سعی کردم همه جوانب موضوع سپرده شده را به خوبی واضح نمایم خدا کند که قناعت شما خواننده گان عزیز را بر آورده ساخته باشم در اخیر استاد راهنما سپاس گذاری میکنم که با رهنمود های مهربانانه خویش بنده را کمک نمود. اسلام آیین حق الهی است و آخرین و کاملترین و بهترین دین در تامین سعادت بشری و جامعترین دین در تامین مصالح دنیوی و اخروی انسانها است. در جامعه افغان میبینم که مردم در قبال دین خو بی توجهی می کند و خود از خصوصیات دین اسلام با خبر نمی سازد، به همین خاطر من میخواهم که توجهی افغانها را به خصوصیات دین اسلام جلب کنیم. دینی که تمام نیازهای بشر را در مورد و نظام های فردی و اجتماعی و سیاسی بر می آورد. دین اسلام آخرین دین است و دیگر انتظار آمدن دین دیگری را نداریم تا بیاید و بشر ار از ظلم و فساد و تباهی نجات بخشد به ناچار روزی فرا خواهد رسید که آیین اسلام قوت و نیرو می گیرد و سراسر جهان را تحت سیطره عدالت و قوانین متقن خود در می آورد. و مسلمان ضرور است تا اصول اسلام را بشناسد. قسمی که می دانیم از اساسی ترین مفهوم زندگی انسان اسلام است، به عنوان بزرگترین و کاملترین دین باید شناخته شود خواستم حضانت در شریعت و قانون را به معرفی بگیرم تا رهنمود خوبی برایم در زنده گی و اخرت باشد.
فهرست
عناوین صفحات
مقدمه 1
فصل اول 5
کلیات 5
مبحث اول: ماهیت حضانت درفقه و قانون افغانستان 5
جزء اول: حقوق مدنی چیست؟ 7
مبحث دوم:- وضعیت حقوق زن در حضانت قبل از اسلام 8
مبحث سوم:- حقوقی را که اسلام به زن قایل شده است 9
مبحث چهارم:- حقوق مدنی زن، مندرج در قانون مدنی افغانستان 11
مبحث پنجم:- عقد ازدواج 13
جزء اول: آثار نکاح 13
جزء دوم طلاق:- 14
جزء سوم:- شرایط شکلی طلاق 15
جزء چهارم:- آثار انحلال ازدواج 15
فصل دوم 17
حضانت و احکام آن 17
مبحث اول:- مفاهیم حضانت و مصلحت طفل 17
جزء اول:- حضانت در لغت و اصطلاح: 17
جزء دوم: حضانت حق است یا تکلیف؟ 18
مبحث دوم:- سن، اختیار و مصلحت طفل 20
جزء اول: سن 20
جزء دوم: اختیار و حقوق طفل 21
جزء سوم: مصلحت طفل 21
جزء چهارم: نحوه ملاقات طفل 23
جزء پنجم: ماهیت حضانت در فقه و حقوق افغانستان 25
فصل سوم 29
چگونگی شرایط حضانت مطابق قانون مدنی 29
مبحث اول:- شرایط حاضن 29
مبحث دوم:- شرایط محضون 33
مبحث سوم: سایر مستحقین حضانت 33
مبحث چهارم:- اجرت حضانت 37
مبحث پنجم:- مدت حضانت 42
مبحث ششم:- موارد سقوط حضانت 44
نتیجه گیری 51
پیشنهادات 53
منابع و مأخذ 54
ماخذ و منابع
1. امامی، اسدالله، مختصر حقوق خانواده، چاپ ششم، تهران: زمستان 1382 .
2. جعفری لنگرودی، محمد جعفر، ترمینولوژی حقوق، تهران: گنج دانش ، 1367 .
3. ژوبل، محمد عثمان، مجموعه قواعد و مسایل فقهی مجلة الاحکام، کابل: 1381 .
4. صفایی، سید حسین، مختصر حقوق خانواده، چاپ ششم، تهران: زمستان 1382.
5. عبدالله، نظام الدین، حقوق فامیل، انتشارات سعید، ج 2، کابل: سال1386.
6. عدالتخواه، عبدالقادر،حقوق فامیل (کتاب درسی) ، چاپ اول، كابل: مطبعه میوند،1387.
7. مصری، سید سابق، فقه السنه، ترجمه محمود ابراهیمی، انتشارات محمدی سقز، ج 3 چاپ اول، 1371 .
8. مهریزی، مهدی، شخصیت و حقوق زن در اسلام، تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی،1386 .
9. وزارت عدلیه ،قانون مدنی افغانستان، مطبعه دولتی، کابل: جریده رسمی 15/10/1355 .
10. وزارت عدلیه ،ماهنامه تخصصی حقوقی و فرهنگی عدالت، كابل: سال هفتم، شماره مسلسل 34 و 35، قوس و جدی 1384 .
11. وزارت عدلیه، ماهنامه تخصصی حقوقی و فرهنگی عدالت، كابل: سال هفتم، شماره مسلسل 53 سرطان، 1386 .
12. یوسفزی، نورجهان، حقوق زن در اسلام و قوانین افغانستان (حضانت کودکان) ، كابل: نشر ایشافوندیشن، چاپ خدمات طباعتی بنگاه زنان افغان، 1385.