د افغانستان د ګمرکي محصولاتو جمع آوري سيستم د ١٣٨٤ _١٣٨٧ کلونو په اوږدو کي
سال
: 2020.09.21ګروه ها
: اقتصادقیمت
: 1500تعداد صفات
: 99کد فایل
: 150مقطع
: لیسانسسریزه : تر ٢٥ کلنې جگړې وروسته د افغانستان انتقالي اسلامي دولت دې ټکي ته متوجې دي چې بايد په جدي او بيړنۍ توگه د افغاتستان نړيدلي بنسټونه او ټولنيزې سرچينې ورغول شي او دافغانستان له خلکو سره لومړنۍ مرستې تر سره شي نو ددې کار د سرته رسيد ولپاره د هغو عوايد و لاس ته راوړنې ته اړتيا ده چې دگمرکونو د ادارې په وسيله لاس ته راتلي شي او دولت دې ټکي ته په لومړي ګام کې زياته پاملرنه کوي ځکه چې ددولت په تقويه کولو کې ستر رول تر سره کولاې شي. څرنګه چي ګمرک تقريباً دهيوار (٥٠ _٦٠)% عوايد ددي مدرک څخه لاسته راوړې چې نوموړي عوايد په انکشافي او عادي کارونو کي استعمالوي او همدارنګه د اقتصادي ودۍ د تينګښت يو ښه عامل دي نو پدي اساس دولت خپله زياته توجه دي ته اړولي ده او په همدي توګه کوشش کوي چې خپل مالياتي سيستم تقويه او يو باثباته مرکزي حکومت جوړکړي نو په دي اساس په ګمرکاتوکي د سمون اونوي کولو غوښتونکې دي چې په دي اساس يو څه اقدامات يي هم ترسره کړي دي لکه دګمرکاتو نړيوال همغږي سيستم څخه دتعرفو په اسانتيا استفاده کړ ي او د(WCO)غړيتوب هم ترلآسه کړي او په همدې ترتيب د ګمرکی معلوماتو د اتوماتيک سيستم د ترانزيت برخه يا ASYCUDA چې د نړۍ له ۱۴۰ هيوادونو څخه په زياتو کې ورڅخه استفاده کيږي د هيواد په څلورو عمده ترانزيتی لارو کې (حيرتان-مزار-کابل، تورغنډی-هرات-کابل، اسلام قلعه-هرات-کابل، تورخم-جلال آباد- کابل) تطبيق او تکميل شويدی او همدارنګه د ګمرکی معلوماتو مدرن اتوماتيک سيستم د کابل په ګمرک کې هم پياده شويدی. ددې عصری کمپيوتری سيستمونو په استفادې سره د وارداتی محمولو د ورکيدو څخه مخنيوی کيږي او تر ډيره حده اداری فساد ته زمينه محدوده ساتي. په تير کال کې د هيواد په کچه د ګمرکاتو د ودانيو بيارغاونه او جوړولو دوام درلود چې د تورخم د ګمرکاتو د صادراتو او وارداتو دوه څانګې، د جلال آباد د ګمرکاتو د تعمير بيارغاونه، د حيرتانو د ګمرک د ودانی نوی جوړول، د نيمروز د ګمرک د ودانی نوی جوړول بشپړ شويدي او د اسلام قلعه، تورغنډی او شيرخان بندر د ګمرکې ودانې د جوړيدو په حال کې دي. ددې ترڅنګ، په کابل کې يوه لويه او مجهزه ګمرکی ودانی جوړه شوې او ګټه اخيستنې ته چمتو ده چې همدغه فعاليتونه ددې لامل شويدي چې د ګمرکی عوايدو کچه لوړه شي. بايد يادونه وکړم چې زمونږ د ګمرکی عوايدو د لوړيدلو علت دا ندی چې په وارداتی مالونو باندې مو ګمرکی تعرفی لوړې کړو بلکه ددې اساسی عوامل د ګمرکاتو نوی قانون، د تجارت د سطحې لوړوالی، د ګمرکی ودانيو بيارغاونه او جوړول او د ګمرکی سيستم عصری او مدرن کول دي. مخکې زمونږ ګمرکی محصولات د نړیوالو اصولو سره سم نه وو او دد سربيره چې ګمرکی تعرفه لوړه وه خو داچې د اسعارو نرخ د بازار د نرخ سره سم نه وو، نو دولت ډير عوايد له لاسه ورکول. خو کله چې په ۱۳۸۳ کال کې د ګمرکی محصولاتو لپاره د اسعارو نرخ د بازار په نرخ وټاکل شو نو د دولت عوايد لوړ شول. همدارنګه د ګمرک د قوانينو او مقرراتو اصلاح او د هيواد په بيلابيلو برخو کې د ګمرکی ودانيو جوړول، د عوايدو د نه ورکړې څخه مخنيوی وشو نو په دې توګه د دولت د عوايدو کچه لوړه شوه. په تيرو څو کلونو کې په دې هکله ډير کارونه ترسره شويدي او په ۱۳۸۶ کال کې د ګمرکاتو د معافيت لپاره نوی طرزالعمل، نړيوال ټرانزيټ، موقتی واردات او داخلی ټرانزيټ طرحه او اخری پړاو ته رسيدلي دي چې مخکې ډيری ملی او بين المللی ادارې له ګمرکې معافيت څخه برخمنی وی او ورڅخه يې ناوړه ګټه پورته کوله.نوپه دي اساس نوي ګمرکي سيستم محصولاتوکي زياتوالي اوراټولوکي اسانتيا رامنځته کوي نوبناءً په دي اساس ماهم وغوښتل چې په دي باره کي(دافغانستان ګمرکي محصلاتو جمع آوري سيستم) ترعنوان لاندي خپل مونوګراف ترتيب کړم چې پدي اساس ديو څه پلټنې څخه ورسته اوددي موضو دروښانه کولو لپاره ماخپل منوګراف په پنځوڅپرونوګي تريب کړه چې لمړي ګمرګ پيژندنه ، تعرفه اوقيمت کذاري ، دکمرکاتو سمون اونو کول په نړيوال سيستم ، اسکوډا سيستم اوهمدارنګه کميشن کاري موضوعات پکي شامل دي چې په لاندي توګه ترمطالعه لاندي نيسو .
لړ ليک
لمړي څپرکي
١-سريزه .................................................................................................... ١
٢ – دګمرک تعريف ....................................................................................... ٤
٣ - دګمرک ډولونه ........................................................................................٤
٣ .١ – دامتعه حرکت سمت په نظر ............................................................... ٤
٣ .١ .١ –صادراتي ګمرګ.......................................................................٤
٣ .١ ٢ –وارداتي ګمرک..........................................................................٥
٣ .٢ .٣ – ترانزيتي ګمرک.......................................................................٥
٣ .٢ – حصول په نظر ګمرکونه........................................................................٧
٣ .٢ ١-ګمرک. مالي ..............................................................................٧
٣ .٢ .٢- حمايوي ګمرکونه ......................................................................٧
٣ .٣ – دارزيابي اومحصولاتو په نظر ګمرګونه...................................................٧
٣ .٣ .١ – ارزشي ګمرکونه .......................................................................٧
٣ .٣ .٢ – نوساني ګمرکونه......................................................................٧
٣ .٣ .٣ – اختصاصې ګمرکونه..................................................................٧
٣ .٤ - دموقيعت احراز په نظر.........................................................................٨
٣ .٤ ١ - سرحدي ګمرکونه......................................................................٨
٣ .٤ ١ –محصولي ګمرکونه......................................................................٨
٤ –دګمرک اهداف ..........................................................................................١٠
٤ .١ –په عمومي ټوګه دګمرک اهداف .................................................................١٠ ٤ .٢-پنځو کالو په اوږدوکي کليدي اوعمومي پلان هدف اواوسني وضيعت................١١
٥ – ګمرکي اصطلاحات.....................................................................................١٢ ٦ – ګمرکي سياستونه اوتاثيرات يې ..................................................................١٥
٦ .١ - په قيمت باندي تاثيرات .....................................................................١٦
٦ .٢ –په استخدام باندي تاثيرات....................................................................١٦
٦ .٣ –په ملي عايد باندي تاثيرات...................................................................١٧ ٦ .٤ –تادياتوبيلانس باندي تاثيرات................................................................١٧
٦ .٥ – په پس انداز باندي تاثيرات ....................................................................١٧
دوهم څپرکي تعرفه اوقيمت ګذاري
١ –تعرفه :........... .......................................................................................١٨
١ .٢ –تعرفه ډولونه...................................................................................١٨
١.٢.١-متناسبه تعرفه .........................................................................١٨
١ ٢.٢ –مترقي تعرفه..........................................................................١٨
١ .٢.٣ –نزولي تعرفه........................................................................... ١٩.
١ .٣ – دتعرفې ډولونه...................................................................................٢٢
١ .٣ .١ –امتعه حرکت په نظر تعرفه ...........................................................٢٢
١ –وارداتي تعرفه ...............................................................................٢٢
٢ – صادراتي تعرفه ...........................................................................٢٢
١ .٣ .٢ –دهدف له نظره تعرفه ...................................................................٢٣
١ –رجهاني تعرفه ................................................................................٢٣
٢ – مالي تعرفه ...................................................................................٢٣
٣ – حمايوي تعرفه ...............................................................................٢٣
٤ – متقابل يا جګروي تعرفه ................................................................٢٤
٥ ¬– ضد ياډمپنګ تعرفه .....................................................................٢٤
١ .٣ .٣ –دميعادي اندازگيري له نظره تعرفه ...................................................٢٤
١ – ارزش په اساس تعرفه .....................................................................٢٤
٢ _ ځاګړي تعرفه ................................................................................٢٤
٣ –مختلطه تعرفه................................................................................٢٥
١ .٤ –دثابتي ماليه په شکل په صادراتي اووارداتي اجناسو تعرفه ..........................٢٥
١ .٤ .١ دوارداتي اموالو ثابته تعرفه (ماليه)....................................................٢٥
١ .٤ .٢ –دصادراتي اموالو ثابته تعرفه .........................................................٢٨
١ .٥ –دتعرفي تاثيرات ...................................................................................٢٩
١ .٥ .١ – وارداتي تعرفو اثرات په مصرف کونکو.........................................٣٠
١ .٥ .٢ – دتعرفي اثرات په مولدينو ..........................................................٣٠
١ .٥ .٣ – دتعرفي اثرات دحکومت په محصولاتو..........................................٣٠
١ .٥ .٤ – دګمرکي تعرفو اغيزي اوتغيرات دافغانستان په اقتصاد ١٣٨٦ کي..٣١
١ .٦ دتعرفي دوضع کولو علتونه .................................................................٣٣
١ .٦ .١ – دتعرفي دوضع کولو اقتصادي دلايل ..........................................٣٣
١ .٦ . ٢ – دتعرفي دوضع کولو غير اقتصادي دلايل ...................................٣٤
١ .٧ –په تعرفه کي تعديلات اوصطلاحات ....................................................٣٦
١ .٨ – په ګمرکاتو کي معمولي فيصدي نرخ .................................................٣٩
١ .٩ – دهارمونيز ياهماهنګ شوي سيستم تطبيق ........................................٤٧
١ .١٠- دهارمونيز ياهماهنګ شوي سيستم نمونه .........................................٥٢
٢ –دبيو ټاکلو ميتودونه ..............................................................................٥٤
٢ .١ - لمړي ميتودمعاملاتي بيه ..............................................................٥٤
٢. ٢ – دوهم ميتود:ديوشانوالي اموالو معاملاتي بيه ....................................٥٥
٢ .٣ – دريم ميتود: دمشابه اموالو معاملاتي بيه ..........................................٥٦
٢ .٤ – څلورم ميتود :وضعي ميتود............................................................٥٦
٢.٥ – پنځم ميتود ...................................................................................٥٧
٢ .٦ - ...................................................................................................٥٧
٣ – ګمرکي معافيتونه ..................................................................................٥٨
دريم څپرکي
دګمرکاتو سمون او نوي کول
١ –نړيوال اقتصاد اونړيوال ګمرکونه ..............................................................٦٠
١ . ١ – نړيوال سوداګريز سازمان ..................................................................٦٢
دنړيوال سوداګريزسازمان دندي .........................................................٦٨
دنړيوال سوداګريز سازمان هدف .........................................................٦٩
دنړيوال سوداګريزسازمان تشکيلات ......................................................٧٠
١ .٢ –دګمرکاتو نړيوال سازمان ........................................................................٧٣
دګمرکاتو نړيوال سازمان دندي .............................................................٧٤
دګمرکاتونړيوال سازمان دخپلو اجراءتو په ترڅ کي ....................................٧٤
دګمرکاتو نړيوال سازمان تشکيلات .......................................................٧٤
دموقت ورود سيستم ..........................................................................٧٥
دموقت ورود سيستم ايجاد .................................................................٧٦
دنړيوال ګمرکي سازمان برنامه ............................................................
ايزوټرس سيستم ...............................................................................٧٩
اسيکوداسيستم.................................................................................٧٩
څلورم څپرکي
اسيکوډاګمرکي سيستم
١ – داسيکوډاسيستم تاريخچه .....................................................................٨٢
٢ _ اسيکوډاسيستم پيژندنه .........................................................................٨٢
٣ – اسيکوډاسيستم ګټوري ځانګړتياوي .......................................................٨٤
٤ – داسيکوډاسيستم غوره ګټي ...................................................................٨٤
٥- داسيکوډاپه سيستم کي موجوده پروګرامونو (برنامي) ..................................٨٥ ٥ .١ .-پروګرامونودبرنامو ډولونه.................................................................٨٥
٥ .١ .١ – استفاده کونکوبرنامه:- .............................................................٨٥
٥ .١ .٢ – دګمرکونو درياست پروګرام .........................................................٨٦
٦ –هغه ګمرکونه چې اسيکوډا سيستم پکي عملي شويدي .................................٨٧
٧ –داسيکوډاسيستم پلي کولو پروژه ..............................................................٨٧
پنځم څپرکي
ګمرکاتو کي ګميشن ګاري
١ – دکميشن کاري تعريف ............................................................................٨٩
٢ –دکميشن کارانودطرز العمل جواز...............................................................٨٩
٣ – دګمرکي کميشن کارانو دجواز ترلاسه کولوشرايط .........................................٩٠
٤ – دجواز ترلاسه کولو او تجديد کولوپه خاطر درخواست ......................................٩١
٥ –تضمين ....................................................................................................٩٢
٦ – دکميشن کارانو مکلفيت ...........................................................................٩٢
پايلي ........................................................................................................٩٤
وړانديزونه ..................................................................................................٩٥
ماخذونه ......................................................................................................٩٧
ماخذ
الف: د ګمرکاتو قانون، د عدليی وزارت،۱۳۸۴ کال.
ب: د ثروت مجله، دوهمه ګڼه، دماليی وزارت، ثور۱۳۸۳.
ج: شيرخان،په افغانستان کی ګمرکی سيستم، کابل پوهنتون،داقتصاد پوهنځی،۱۳۴۵ کال ، دمونوګراف شميره ۰۱۹۲ ، .
د: مالی اطلاعات،نهمه اولسمه ګڼه، دماليی وزارت،زمری اووږی ۱۳۸۵ .
ه: مالی اطلاعات،اتلسمه ګڼه،غبرګولی۱۳۸۶.
و: انترنيتی سايټ : www.mof.gov.af.
ز: دګمرکاتو دعمومی رياست انترنيتی سايټ:
www.customs.gov.af .
ه:داسيکوډا گمرکی سايټ:
www.asycuda.com .