مقدمه : دا چه په نړې د نفوسو شمېرورځ په ورځ زېاتېږې او د خلکو اړتېاوې اوتقاضا ورځ په ورځ زېاتېږې او د تولېد منابع محدوددې حصوصآ په افغانستان کې ،نو دې ته اشد ضرورت لېدل کېږې چه د تولېد منابع پراخه او په زېات مقدار سره غذا تولېد شې د غذا د تولېد دزېاتولو او د غذا دکېفېت او کمېت د زېاتو عواملوپه څنګ کې ېوهم  د خاورې حاصل حېزې ده . داچې د افغانستان خاورې په عمومې ډول د غذايئ موادو په لحاظ ډېر ضعېف دې نو په مصنوعي توګه په خاوره کې د غذائ موادوغذائ عناصرو علاوه کولو ته اړتېا لېدل کېږې ددې غذائ عناصرو په جمله کې ناېتروجن چه دنباتاتو زېات مصرف عنصردې او نباتات ئي په زېاته پيمانه دخاورې څخه جذبوې نو په خاوره کې ناېتروجنې غذاعوض کول دخاورې د حاصل حېزې د ساتلو لپاره ېو ضرورې امر ګڼل کېږې .په خاوره کې د ناېتروجنې سرو د استعمال ترڅنګ ناېتروجن په طبعې ډول په خاوره کې نصبېږې . داچه اتوموسفېرکې ناېتروجن د حجم په اساس 78.2% اوپه هرkm3 کى 8 m ton نايتروجن شته دى. په هوا کې د برېښنا او الماسک لوې انرژې د ناېتروجن مالېکول ماتوې اود اکسېجن سره د تعامل وړګرځوې او ناېتروجن اکساېد جوړوې      دباران په اوبوکې ګډيږې( حلېږې) اودناېترېت -NO3))په شکل د باران په واسطه په ځمکه کې نصبېزې او ځمکه د ناېتروجن څخه غنې ګرځې . ناېتروجن په فابرېکه کې هم  په ټاکلو شرايطوکي په  صنعتې ډول نصبېداې شې اوس  په نړې کې بېولوژېکې ډول د ناېتروجن نصبېدل په خاوره کې زېات د اهمېت وړدې په دې کې ېو هم د لېګومې نباتاتودرېشو سره د Rhizobia باکترېاؤ  د ګډ ژوند په واسطه د ناېتروجن نصبېدل دې چه د آزادې هوا ناېتروجن په خاوره کې د ناېترېت ،ناېتراېت او امونېم په اشکالونصبېږې.