مقدمه: الحمد الله رب العالمين والعاقبة للمتقين ، الصلاة والسلام على سيد الانبياء والمرسلين الذى بعث بالحق فارقابين الحق والباطل و على آله وصحبه والتابعين وعلى کل من جاهد فى سبيله الى يوم الدين. اما بعد :کله چى وغواړو د   بشر د ټولنيز حيات او هغه عواملو څخه بحث وکړو چې ددې ټوليز حيات سبب شوى اولين مطلب چه زمونږ توجه د دغه عواملو د پيداکولو په منظور ځان ته رااړوى هغه د دولت نظريه او دولتى ارګانونه دى . ځکه چى تاريخ ددې شاهد دى چه يواځې دولتونه او دهغه منظم تشکيلات دى چه يوه ټولنه پکى د ارام او هوسا ژوند څخه برخمنه کيږى په همدې ډول بشرى ټولنه يواځې د يو منظم عادل نظام او لوړو دولتى تشکيلاتو په داخل کى د اغيارو د تجاوز ، تعارض او ظلم څخه په امن پاتې کيدى شى او خپل هر اړخيز حمايت حاصلولى شى . دولت او د هغه منظم تشکيلات  د انسان د سليم عقل او غرائزو ځيږنده ده چه هدف يى ټولنې ته د  منظم ، باثباته او هوساژوند برابرول د هر رنګه تيرى او تعدى څخه مخنيوى او د ټوليزو مصالحو ته بهبود ورکول دى . د عدالت تامين او د قوانينو تطبيق د قضايه قوې د مهمو د وظايفو د جملې څخه دى چى د خلکو يا يو ملت نيکبختى او سعادت د هغوى د قضاتو او قضايه قوى د بي طرفى ، ريښتينو لى ، صداقت او عدالت سره متناسبه ده ځکه همدا قوه ده چه د خلکو د حقوقو څخه ساتنه کوى او د هر راز تيرى او تجاوز څخه حمايت کوى .يوه ټولنه ، يو هيواد او ملت هغه وخت د خپلو اوچتو اهدافو ، سعادت او د هو ساينى لوړو درجو ته رسيدلى شى چه هغه کسان چه د نورو په حقوقو او مصالحو باندې تجاوز او تيرى کوى د هغه چا په واسطه چه د وقايعو او حادثو د تحليل لوى قدرت ورسره وى او د ټولنيز ژوندانه د سعادت د ايجاباتو نه پوره آګاهى ولرى او په بيطرفانه او حق بينانه توګه ورته د هغوى د اصلاح لپاره مجازات وټاکى . د پورته مقاصدو د ﻻسته راوړلو لپاره د قضايه قوې اسقلاليت ، بى طرفى او د قوانينو د تحميلى تطبيق چه د ټولنې په هر وګړى صورت ونيسى ضرورت ليدل کيږى . نو په دې اساس مونږ د قضايه قوې چه زيات وظايف مسؤليتونه او په څنګ کى صلاحيتونه لرى چه ددې موضوعاتو سپارل او تفويضول قضايه قوې او قضاتو ته په دې خاطر شوى چه تر څو په ټولنه کى د هغه ټولنې د ايجاباتو او ملازماتو په نظر کى نيولو سره عدالت تامين او جق جقدار ته وسپارل شى په يوه برخه چه هغه د قضاتو صلاحيتو نه دى د قوانېنو په رڼاکى بحث کوى . چه په اول فصل کى به مونږ د قضاء په رابطه ځينې موضوعات روښانه کړو ، دويم فصل کى به د قضاتو صلاحيتونه او دريم فصل کى به ځينې متفرقه احکامو باندې بحثونه ولرو.