مبانی مشروعیت در حکومتهای افغانستان
سال
: 2020.12.07ګروه ها
: حقوق و علوم سیاسیقیمت
: 400تعداد صفات
: 75کد فایل
: 782مقطع
: لیسانس
مقدمه: يکي ازمواردمهمي که همواره ودرطول تاريخ امراء، شاهان وروساي جمهوربه آن نيازداشته اند، مشروعيت قدرت شان بوده است.سواي اينکه اين قدرت سياسي را ازکجا وچگونه بدست آورده اند،براي اينکه مشروعيت، قدرت يک نظام رابه اقتدار وپذيرش رضايتمندانهء آن توسط مردم ياشهروندان تبديل ميکند ومشروعيت نظام سياسي وحکومت بيانگروجودارزشهاي مشترک بين مردم وحکومت است. اصولًًاًمشروعيت حکومت مبين شکل معقول ومقبول اعمال قدرت توسط حکومت است. تلاش حکومتهاهمواره براين است که اعمال قدرت خودرا بااستفاده ازمشروعيت خويش بصورت حق ومقبول جلوه دهند تامردم رضايتمندانه ازحکومت ياحاکمان فرمان برند زيرا طبيعت آزادي خواهي انسان، اورا وادارميکندکه ازاطاعت غيررضايتمندانه سرباززندوبدين لحاظ دوام وثبات نظامهاي سياسي ياهرنوع حاکميت ديگري بستگي تنگاتنگ بامشروعيت آن دارد. لذامشروعيت دراعمال هرگونه اقتداري بسيارمهم بوده وبراي نظامهاي سياسي وحکومتها امرحياتي است.اهميت مسأله تا آنجاست که حتي قدرتهاي غاصب ونامشروع نيزتلاش کرده اند، اگربوسيلهءغيرمشروع کسب قدرت کرده اند آنرامشروع جلوه دهند وازين رهگذرکاستيها وناراستيهاي قدرت شان را ترميم کنند. باتزلزل درمشروعيت نظامهاي سياسي اميد به فروپاشي آن افزايش ميابد واولين قدم براي انقلاب عليه حکومتي نيزسلب مشروعيت ميباشد. باتوجه بهمين اهميت است که بحث ازمشروعيت ومباني آن ازمباحث بسيارمهم درفلسفهءسياسي وجامعه شناسي سياسي بحساب ميايد.و امادرافغانستان:کشوري بنام افغانستان ازآ غازتأسيس تاکنون حکومتهاي متنوعي را ازنوع امارت،سلطنت،جمهوري،دولت اسلامي،امارت اسلامي وبالآخره جمهوري اسلامي تجربه کرده است. کمترنظامهاي سياسي دردنيا است که باتغييرزمامدار شکل حکومت وحتي قانون اساسي که چارچوب کلي نظام سياسي آنراتشکيل ميدهد تغييريافته باشد. به استثناي افغانستان. به باورتاريخ، امريکا همان قانون اساسي را دارد که دردورهءجرج واشنگتن به تصويب رسيده بود صرف باتعديلاتي چند و اين فورمول در افغانستان چند مجهوله است . پيدا کردن هر مجهول دست کم سالها نياز دارد. به باور من همه اين معضلات ريشه در عدم مشروعيت حکومت هاي ما داشته و بحران مشروعيت يگانه مشکل اساسي نظامهاي سياسي گذشته ما بوده است . ريشه يابي وتحقيق راجع به مشروعيت وپايه هاي آن کار ساده نيست ، طبيب حاذقي بايد تا هم زمان با تشخيص مرض نسخه علاج آنرا نيز پيشنهاد نمايد . اهميت موضوع بر همه پوشيده نيست . بنأ پاسخ گفتن به هر چرا ، تعمق کار شناسانه نياز دارد. نگارنده که عنوان پايان نامه تحصيلي ام را { مباني مشروعيت درحکومت هاي افغانستان } بر گزيدم ، در آغاز کار به اين باور بودم که آثار ومنابعي در زمينه وجود دارند که ميتوان از آنها در تهيه وترتيب اين مونوگراف ياري جست ، اما دانستم که فرهنگ نوشتاري مانند بسا عرصه هاي ديگر با اين جامعه بيگانه است . به بيان ديگر، آثار مدون ومکتوب در اين زمينه کم تر از آن وجود دارند که تکافوي يک مقالهء ده صفحه اي رابنمايند . اما دلچسپي موضوع واهميت آن برايم نويد دهنده بود ، همين امر يک جا با تشويق ومهرباني استاد عزيزم مرا واداشت ، با همه فقرواگير آثار ، سر ي به اين سو وآن سو زنم و اوراق چند کتاب ، مجله وروز نامه را روي گردان کنم . متاسفانه آنچه در اين راستا بدست آوردم صرف منابع يک سويه ويک جهته بودند . اين نبشته هابه مباني مشروعيت قدرت در افغانستان بيشتر از ديد انتقادي پرداخته وجنبه هاي منفي و نا کار آمد حکومت ها را برجسته ساخته بودند . تهيه وترتيب مونوگرافي بااستناد به چنان منابع بدون شک برخلا وسطحي بودن آن انگشت صحه ميگذارد به خصوص ورود من بااين سواد ناچيز به مبحث تخصصي وکارشناسانه ئي چون مشروعيت ومبناي آن درافغانستان ، مايه تعجب وحيرت خواهد بود . بهرحال چيزي تهيه گرديدکه معرفي آن درمقدمه براي تهيه کننده اش عرق شرم درجبين ميآورد. ناگذيربايدگفت: فصل نخست مونوگراف که درواقع مدخل موضوع است ومربوط کليات ومفاهيم مشروعيت،مطالب بدون کم وکاست حتي الامکان مستقيم ازروي منابع انتقال داده شده اند وهيچگونه تحريفي درآنها صورت نگرفته است. درفصول بعدي که مشخصا راجع به کشورخودما است کم گاهي گاهي داوريهاي بي مايه ازجانب نويسنده بچشم ميخورد. زيادتلاش گرديده تامطالب کوتاه وبري ازتفصيل باشد. دربعضي دوره ها دراثرناگذيريها تن به اختصارداده ام هرچندکه شباهت نظام ها بادوره ماقبل علتي نيزبراين ناگذيري ميتواند محسوب شود. ناگذيري ديگر نبودمنابع لازم که ضعف وتنبلي ام راهمچنان تاحدي جبيره خواهدکرد.و اگردرمجموع استادمحترم چشمپوشي نکنند ورعايت انصاف روادارند به يقين که موضوعات مندرجه را ازلحاظ کيفيت ومحتواتهي وچيزي که خواهنديافت کمي صفحات که بيشتر به درد تکميل نصاب مونوگراف ميخورند؛ خواهدبود.
فهرست
مقدمه الف
فصل اول: کليات 1
مبحث اول: مشروعيت 1
مبحث دوم: مشروعيت ورضايت 10
فصل دوم: منابع مشروعيت در افغانستان 17
مبحث اول- اسلام 18
مبحث دوم – قوميت 22
مبحث سوم – مليت (لويه جرگه) 26
فصل سوم – مدل مشروعيت در حکومت هاي افغانستان 29
بخش نخست – مدل مشروعيت قدرت در نظام هاي سلطنتي 29
بخش دوم – مدل مشروعيت در نظام هاي جمهوري 36
بخش سوم – مجاهدين ومشروعيت قدرت 43
بخش چهارم – مشروعيت رژيم طالبان 44
بخش پنجم – افغانستان آبستن است؛ اين بار طفل مشروع بار ميآورد 47
بخش ششم – 18 ميزان سالروز تولد نظام مشروع در افغانستان 53
نتيجه گيري 58
فهرست مآخذ 62
ماخذ و منابع
1. آرزو، عبدالغفور .چگونگي هويت ملي افغانستان. تهران: نشرعرفان،1382.
2. آريانفر، عزيز . «عصرپيچيده گي وگذار وراه هاي برونرفت...» .کنفرانس قانون اساسي،ميثاق ملي. کابل: انتشارات کانون مطالعات وپژوهشهاي افغانستان(لندن)سرطان 1382.
3. آييژ، و .افغانستان الگوي دموکراسي امريکاي. _____:انتشارات دارالنشرافغانستان،1384.
4. احمدرشيد. طالبان، نفت وبازي بزرگ نو درآسياي ميانه. کابل: انتشارات ميوند 1384.
5. اخگر، محمدقسيم . «شبح استبداد وراه هاي قانوني جلوگيري ازآن» . فصلنامة ديالوگ، شمارة نخست، پاييز1382.
6. اسميت، آنتوني . «منابع ناسيوناليزم» . فصلنامة مطالعةراهبردي، پيش شمارةاول، بهار1377.
7. اکبر، اسماعيل . فصل آخر . پشاور: ______حوت1382.
8. العروه، عبدالله . اسلام ومدرنيته . ترجمه امير رضايي، تهران: قصيده سرا 1381.
9. اميرزاده، هارون، « افغانستان؛ بحث نظام سياسي وچالش فدراليزم »کنفرانس قانون اساسي ، ميثاق ملي ، همان .
10. انديشمند ، محمد اکرام . امريکا درافغانستان .کابل:انتشارات ميوند 1384 .
11. انصاري ، خواجه بشيراحمد.«زور،زيربناي مشروعيت سياسي » کنفرانس قانون اساسي ، ميثاق ملي همان .
12. براد شر، هنري. افغانستان ، تجاوزشوروي ومقاومت مجاهدين . چاپ دوم ،پشاور:انتشارات ميوند 1378 .
13. بشيريه ، حسين . آموزش دانش سياسي . چاپ سوم ،تهران :موسسه نگاهي معاصر 1382 .
14. پهلوان ، چنگيز.افغانستان ، عصرمجاهدين وبرآمدن طالبان .تهران :مهدمينا 1378 .
15. حبيبي ، عبدالحي . جنبش مشروطيت درافغانستان . قم: احساني _____ .
16. حق جو ، ميرآقا . افغانستان ومداخلات خارجي . چاپ سوم ،کابل : ميوند 1384 .
17. دادفرسپنتا ،رنگين «نژاد پرستي وگفتمان هويت ملي» فصل نامه انگاره ، شماره ششم ، سال نخست 1384 .
18. دانش بختياري ، محمد قاسم .«توسعه ،مشروعيت ونقش نخبه گان » فصلنامه مطالعات استراتيژيک ، شماره هاي نهم ودهم ،کابل :وزارت امورخارجه 2006 .
19. رحيمي ، رمضان علي . « مشروعيت دردولت آينده افغانستان » مجموعه مقالات سمينارافغانستان ونظام سياسي آينده ،قم :انتشارات زلال توسعه _______.
20. رسولي ،حيات الله «مباني مشروعيت حکومت درقانون اساسي آينده افغانستان » فصلنامه نگاهي معاصر شماره اول بهار1382 .
21. سجادي ، سيد عبدالقيوم .جامعه شناسي سياسي افغانستان . قم :دفترتبليغات اسلامي 1380.
22. سليمي ،« چراانتخابات افغانستان مهم بود ؟ » هفته نامه اقتدارملي شماره 93 عقرب 1383.
23. سيدرسول. نگاهي به عهد سلطنت اماني. چاپ سوم ،کابل :انتشارات ميوند 1384 .
24. طنين ، ظاهر .افغانستان درقرن بيستم . تهران: نشرعرفان 1384 .
25. عالم ،عبدالرحمان . بنيادهاي علم سياست . چاپ يازدهم ،تهران : نشرني 1373 .
26. علوي ، «ضرورت سيستم کمترمتمرکزاداره »ديالوگ ، همان شماره .
27. عميد ، حسن. فرهنگ فارسي عميد. دوره سه جلدي، جلددوم، چاپ هشتم،تهران:انتشارات اميرکبير1381.
28. فروند، ژولين. جامعه شناسي ماکس وبر. ترجمه عبدالحسين نيک گهر ،تهران : انتشارات توتيا1383.
29. قاسيمي، شريعت پناهي، سيد ابوالفضل. حقوق اساسي ونهاد هاي سياسي. چاپ دهم (تهران: نشر ميزان 1383)
30. کشککي، صباح الدين. دهه قانون اساسي. چاپ سوم پشارو: انتشارات ميوند 1377.
31. بازردن، پيتر. طالبان (جنگ، مذهب ونظم نوين در افغانستان). ترجمه دکتور نجله خندق، تهران: وزارت امور خارجه 1378.
32. مبارز، عبدالحميد. از سقوط سلطنت تا ظهور واجرأت طالبان. چاپ دوم،پشاور: انتشارات ميوند 1378.
33. مدني، سيد جلال الدين. مباني وکليات علوم سياسي. جلد ششم ،تهران: انتشارات پايدار1383.
34. مژده، وحيد. افغانستان وپنج سال سلطه طالبان. تهران: نشر ني 1382.
35. مک کالوم، جرالدسي. فلسفه سياسي. ترجمه بهروز جندقي ،تهران: مؤسسه فرهنگي بهار 1383.
36. مک لين، ايان. فرهنگ علوم سياسي آکسفورد. ترجمه داکتر حميد احمدي ،تهران: نشر ميزان 1381.
37. منصور، عبدالحفيظ. "سنت ومدرنيته". فصل نامه خط سوم، شماره 3 و4 ،بهار وتابستان 1382.
38. موسوي،سيد عسکر. "مسئله قوميت ودولت در افغانستان". ديالوگ همان شماره.
39. هلد، ديويد. مدل هاي دموکراسي. ترجمه عباس مخبر، تهران : روشنگران ومطالعات زنان 1384.