نفقۀ زوجه و اولاد در شریعت و قانون
سال
: 2020.09.22ګروه ها
: حقوق و علوم سیاسیقیمت
: 1000تعداد صفات
: 52کد فایل
: 212مقطع
: لیسانسچکیده: میان زوجین در طول زمان، در اثر معاشرت دائم و اشتراک در سختی ها و سستی ها و خوشی ها و ناخوشی های زندگی و انطباق یافتن روحیه آنها با یکدیگر، مهر و رقت و صفا و صمیمیتی پدید می آید. اگر اجتماع پاک و ناآلوده باشد و تمتعات زوجین همان طوری که اصول عفاف و تقوا ایجاب می کند به یکدیگر اختصاص یابد، حتی در دوران پیری که شهوت خاموش است و قادر نیست زوجین را به یکدیگر پیوند دهد، آن عاطفه صمیمانه، سخت آنها را به یکدیگر می پیوندد. نفقه دادن مرد به زن و شرکت عملی زن در مال مرد، از همه بالاتر اختصاص کانون خانوادگی به استمتاعات جنسی و اختصاص محیط بزرگ به کار و فعالیت، از علل عمده این صفا و صمیمیت است. تدابیری که اسلام در روابط زوجین و غیره به کار برده است، سبب شده که در محیط های اسلامی، برخلاف محیط اروپای امروز این گونه صمیمیت ها و مهر و صفاها و عشق ها زیاد پیدا شود. در آیه قرآن کریم آنجا که پیوند زوجیت را یکی از نشانه های وجود خداوند حکیم علیم ذکر می کند، با کلمه مودت و رحمت یاد می کند چنانکه می دانیم، مودت و رحمت با شهوت و میل طبیعی فرق دارد، می فرماید: «وَ مِنْ آياتِهِ أَنْ خَلَقَ لَکُمْ مِنْ أَنْفُسِکُمْ أَزْواجاً لِتَسْکُنُوا إِلَيْها وَ جَعَلَ بَيْنَکُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً» ؛ ترجمه: «یکی از نشانه های خداوند این است که از جنس خود شما برای شما جفت آفریده است، و میان شما و آنها مهر و رأفت قرار داده است». خداوند در قرآن می فرماید: « لِلرِّجالِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبُوا وَ لِلنِّساءِ نَصِيبٌ مِمَّا اكْتَسَبْنَ» ؛ ترجمه: «مردان را از آنچه کسب مى کنند و به دست مى آورند بهره اى است و زنان را از آنچه کسب مى کنند و به دست مى آورند بهره اى است». قرآن مجید در آیه کریمه همان طورى که مردان را در نتایج کار و فعالیتشان ذى حق دانست، زنان را نیز در نتیجه کار و فعالیتشان ذى حق شمرد. در آیه دیگر فرمود: « لِلرِّجَالِ نَصِيبٌ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالأَقْرَبُونَ وَلِلنِّسَاءِ نَصِيبٌ مِمَّا تَرَكَ الْوَالِدَانِ وَالأَقْرَبُونَ» ؛ «مردان را از مالى که پدر و مادر و یا خویشاوندان بعد از مردن خود باقى مى گذارند بهره اى است و زنان را هم از آنچه پدر و مادر و خویشاوندان از خود باقى مى گذارند بهره اى است».
فهرست مطالب
عنوان صفحات
پیشگفتار أ
چکیده ب
مقدمه 1
فصل اول
کلیات و مفاهیم
مبحث اول: نفقه چیست؟ 4
گفتار اول: تعریف نفقه 4
گفتار دوم: تعریف زوجه 5
گفتار سوم: تعریف اولاد 6
گفتار چهارم: تعریف شریعت 7
گفتار پنجم: تعریف قانون 9
فصل دوم
نفقه زوجه
مبحث اول: مفهوم نفقه زوجه 11
گفتار اول: فلسفه نفقه زوجه 13
گفتار دوم: مشروعیت نفقه زوجه در شریعت، قانون افغانستان و کنوانسیون 16
گفتار سوم: حقیقت حق زن نفقه و رابطۀ آن با تمکین 23
گفتار چهارم: قلمرو نفقه 33
گفتار پنجم: عوامل سقوط نفقه 36
فصل سوم
نفقه اولاد
مبحث اول: نفقه اولاد 43
گفتار اول: فلسفه نفقه 44
مبحث دوم : مشروعیت نفقه در قرآن، حدیث و حقوق افغانستان 45
گفتار اول: دلایل مشروعیت نفقه اولاد در قرآن 45
گفتار دوم: دلایل مشروعیت نفقه اولاد در حدیث 46
نتیجه گیری 49
پیشنهادات 51
منابع 52
منابع:
1. ابن قدامه، عبدالله، المغنی، بیروت، دارالکتب العربی، 1410.
2. احمد بن حنبل، مسند احمد، بیروت، دار صادر، بیتا ج، 1414.
3. اصفهانی، محمد بن حسن (فاضل هندی)، کشف اللثام، چاپ دوم، قم مؤسسه نشر اسلامی، 1422.
4. امامی، اسدالله، مختصر حقوق خانواده، چاپ ششم، تهران: انتشارات زمستان، 1382.
5. اندلسی، ابن حزم، المحلی، بیروت، دارالفکر، بیتاج، 1412.
6. بحرانی، یوسف، الحدایق، الناضرء، چاپ سوم، بیروت، دارالاضواء، 1413.
7. بصری، عارف، نفقات الزوجۀ، چاپ اول، بیروت، دارالاسلامیۀ، 1981.
8. جزیری، عبدالرحمن، (1424)، الفقه علی المذاهب الاربعه، چاپ اول، بیروت، دارالفکر، 1424.
9. رسولی، محمد اشرف، ازدواج يا پيمان مقدس، چاپ مرکز نشراتي سعيد، 1376.
10. زحیلی، وهبة بن مصطفی، التفسیرالمنیر فیالعقیدة والشریعة والمنهج، چاپ دوم، بیروت، دارالفکر المعاصر، 1418.
11. سرخسی، محمد حسن، لمبسوط، بیروت، دارالمعرفۀ، 1406.
12. سید سابق، فقه السنۀ، بیروت، دارالکفر، 2003.
13. سمرقندی، علاء الدین، تحقۀ الفقها، چاپ دوم، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1421.
14. شربنی، محمد، مغنی المحتاج، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1958.
15. صفایی، حسین، مختصر حقوق خانواده، تهران: نشرمیزان، 1382.
16. عاملی، زین الدین، اللمعۀ الدمشقیۀ، چاپ اول، تهران: انتشارات داوری، 1410.
17. عاملی، زین الدین بن علی، مسالک الافهام، چاپ اول، تهران: مؤسسه معارف اسلامیۀ، 1416.