مقدمه: همان طوری که افغانستان ازجمله ممالک روبه انکشاف است . اساسات زیربنایی ورو بنایی نیز درحال انکشاف می باشد . اساس زیر بنایی اقتصادی چیزی که درانکشاف اقتصادی کشور رول دارد تولیدات داخلی است واز جمله تولیدات داخلی آن قسمتی که درصادرات کشوررول دارد خیلی بااهمیت می باشد . صادرات کشوریک سمت تجارت خارجی افغانستان را می سازد. وتجارت به اشکال مختلفه چون تجارت بارتر ، آزاد وتجارت نیم بارترصورت می گیرد . مالتجاره صادراتی افغانستان مربوط به صنایع دستی تولیدات زراعتی مالداری ومشتقات مربوط به آن مواد معدنی بوده که به صورت عنعنوی تجارت آنها به دیگر ممالک صورت میگیرد . مالتجاره صادراتی که به صورت عنعنوی صورت می گیرد عبارت ازقالین، گلیم انواع دست دوزی تولیدات زراعتی چون پنبه ، حبوبات روغنی،  میوه جات خشک وتازه .  ازنقطه نظر مالداری پوست وروده قره قل وغیره می باشد. درجمله صادرات تحت ارض چون نفت وگازولاجورد قابل یادآوری است که ازنگاه اقتصادی داخلی وخارجی دارای اهمیت می باشد. این دوقلم اخیر ازنگاه موقعیت درصفحات شمال کشور قرار داشته درصادرات کشورنقش ارزنده وهرجزء آن ازنگاه موقعیت اقتصادی وعواید اسعاری درموقع معینه تشریح میگردد. آغاز مطلب درفصل اول عمومیات است که درآن وضع افغانستان ازنگاههای مختلفه دیده می شود. وتولیدات زراعتی به حیث اقلام عمده صادراتی شرح گردیده است . وعلاوتاً صنایع دستی که معرفی شده وبه همین ترتیب چند قلم عمده صادراتی معرفی وتشریح گردیده است. درفصل دوم  به معرفی ولایات کشور ازلحاظ نقش آنها درتجارت خارجی پرداخته شده است . که دراین فصل به معرفی ولایات شمال کشور همچون ولایات فاریاب ، بلخ ، جوزجان ، تخار ، سمنگان وغیره که درتجارت خارجی وصادرات کشورما نقش عمده ای را بازی می کندپرداخته شده است. که دراین ولایت نقش صنایع دستی قالین وگلیم خیلی ها درصادرات ارزنده است .  درفصل سوم این منوگراف به بررسی اقلام عمده صادارتی ولایات شمال کشور پرداخته ایم. همان طوری که فوقاً اشاره شده درزمره این اقلام قالین ، گلیم وپوست سهم زیادی دارد.  در فصل چهارم به بررسی مناطق مختلف کشور وصادرات آن ها پرداخته ایم که دراین بخش هم بررسی به اساس هر منطقه وتولیدات آن منطقه صورت گرفته است .